Stanowisko Walnego Zgromadzenia Wielkopolskiej Izby Rolniczej z dnia 1 lipca 2015 r. w sprawie obrotu ziemią rolną

W związku przyjęciem przez Sejm RP w dniu 25 czerwca 2015 r. ustawy o kształtowaniu ustroju rolnego, Walne Zgromadzenie Wielkopolskiej Izby Rolniczej wnosi o bezwzględne wstrzymanie procedur sprzedaży dużych areałów gruntów w trybie pierwokupu do czasu wejścia w życie nowych przepisów.

Obecnie obowiązujące instrumenty w postaci prawa pierwokupu oraz prawa nabycia przez Agencję Nieruchomości Rolnych nie są w stanie w pełni realizować celów kształtowania ustroju rolnego państwa. Ziemia rolna, jako warsztat pracy rolnika staje się „inwestycją” i przedmiotem wielu spekulacji. W trybie bezprzetargowym sprzedawane są duże kompleksy gruntów na rzecz dzierżawców lub spadkobierców byłych właścicieli, którzy niejednokrotnie pełnią rolę tzw. „słupów”.

Jako ustawowy samorząd rolniczy oczekujemy, że nowa ustawa przyspieszy przemiany agrarne i ograniczy nabywanie nieruchomości rolnych przez osoby nieuprawnione, nabywające je w innych celach niż prowadzenie produkcji rolnej. Nowe przepisy winny także przeciwdziałać niekontrolowanemu nabywaniu ziemi rolnej przez obcokrajowców oraz nadmiernej koncentracji w rękach jednego właściciela i powstawaniu wielkich posiadłości ziemskich.
Walne Zgromadzenie WIR stoi na stanowisku, że ziemia rolna z zasobu ANR winna być sprzedawana lub wydzierżawiana rolnikom w przetargach ograniczonych, według określonych zasad, jednolitych dla całego kraju.

Ponadto sprawą wymagającą pilnej interwencji nadal pozostaje konieczność uregulowania zakazu zbywania gruntów rolnych nabytych w drodze pierwszeństwa przez dzierżawców na rzecz osób trzecich. Przepisy powinny sankcjonować wysokimi karami ewentualną odsprzedaż ziemi zakupionej od ANR w ciągu 10 lat od dokonania transakcji. Walne Zgromadzenie zobowiązuje Zarząd do analizy każdej zmiany w czasie dalszego procedowania nowo przyjętej ustawy.
W naszej opinii Agencja Nieruchomości Rolnych winna mieć większy wpływ na realizację ustawy o kształtowaniu ustroju rolnego na wzór francuskiego SAFER, a nie zajmować się tylko organizowaniem przetargów i zasilaniem budżetu państwa.