Relacja z posiedzenia Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi Parlamentu Europejskiego w dn. 26 i 28 maja 2015 r.

W dniach 26 i 28 maja miało miejsce kolejne posiedzenie Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi Parlamentu Europejskiego pod przewodnictwem europosła Czesława Siekierskiego. Poniżej prezentujemy krótkie sprawozdanie z tego posiedzenia w podziale na punkty, które były przedmiotem porządku dziennego.

Wymiana poglądów z przedstawicielem Komisji na temat rosyjskiego embarga i jego konsekwencji dla rynku owoców i warzyw

W opinii Komisji Europejskiej konieczne jest omówienie wyników, które przyniosły poszczególne środki podjęte dotychczas w związku z rosyjskim embargiem. Komisja uznaje fakt, że z powodu embarga ucierpiał sektor owoców i warzyw, ale również sektor mleczarski, produkcji jaj, drobiarski czy sektor trzody chlewnej.

Instytucje europejskie były zmuszone, poczynając od roku 2014, wdrożyć środki mające na celu zaradzenie powstałej sytuacji. Embargo przyniosło głównie konsekwencje regionalne w odniesieniu do różnych produktów, takich jak nektarynki, jabłka, gruszki czy śliwki i były uzależnione od udziału poszczególnych państw członkowskich w kontekście wolumenu eksportu do Rosji.
Zdaniem Komisji Europejskiej, wprowadzenie środków wyjątkowych na podstawie czterech aktów delegowanych nastąpiło stosunkowo szybko. Udało się wdrożyć na poziomie państw członkowskich środki dotyczące wycofania produktów z rynku (darmowa dystrybucja, rezygnacja ze zbioru) oraz działania promocyjne. Działania te przyczyniły się do zmniejszenia ilości towarów, które mogłyby znaleźć się na rynku a przeznaczono na nie ponad 100 mln euro, które trafiły, w formie pomocy, do rolników i producentów dotkniętych zaistniałą sytuacją.

Dialog ustrukturyzowany z komisarzem Hoganem

Na ostatnim posiedzeniu Komisja Rolnictwa gościła również komisarza Phila Hogana w ramach tzw. „dialogu ustrukturyzowanego”. Na mocy punktu 1 Załącznika IV do Umowy Ramowej w sprawie relacji między Parlamentem a Komisją, członkowie Komisji Europejskiej każdego roku podejmą dialog z odpowiednimi komisjami parlamentarnymi w sprawie wdrożenia Programu Prac Komisji na ten rok oraz w sprawie opracowania przyszłego programu prac Komisji. Na podstawie tego dialogu, każda komisja parlamentarna złoży relację z jego rezultatów do Konferencji Przewodniczących Komisji. Dialog ustrukturyzowany stanowi również szansę na przedyskutowanie bieżących problemów i różnych aspektów współpracy między komisjami oraz odpowiadającymi im Komisarzami, i to właśnie sprawy bieżące zdominowały spotkanie z komisarzem Hoganem w dniu 27 maja.

Najczęściej podnoszoną kwestią było uproszczenie wspólnej polityki rolnej, które jest też głównym priorytetem prac obecnego komisarza ds. rolnictwa. Europosłowie wskazywali m.in. na potrzebę uelastycznienia podejście do wdrażania tzw. zazielenienia WPR w pierwszym roku jego obowiązywania i łagodnego stosowania kar wobec rolników, którzy nie dopełnili pewnych obowiązków z uwagi na niewiedzę czy błąd. Niektórzy postulowali zmiany w ramach obecnie obowiązujących ram prawnych, podczas gdy inni, jak na przykład koordynator Grupy EPL Albert Dess, wskazywali na potrzebę zmian w aktach bazowych WPR. W odpowiedzi komisarza Hogan wyraził zrozumienie dla podnoszonych problemów i przedstawił swoje dotychczasowe działania w obszarze uproszczenia. Ponadto podzielił się swoimi planami na najbliższą przyszłość, w ramach których przewiduje się m.in.:

•    zezwolić na elastyczność w odniesieniu do identyfikacji niektórych elementów obszarów proekologicznych (żywopłoty oraz zalesione pasma oraz rzędy drzew) w ramach kwestii dotyczących obszarów proekologicznych w Systemie Identyfikacji Działek (LPIS - Land Parcels Identification System);
•    dopuścić do istnienia przerw do 4 m w przypadku żywopłotów oraz pasm zalesionych
•    w odniesieniu do implementacji w kontekście bliskiego sąsiadowania, przyjąć, w stosownie uzasadnionych przypadkach, ograniczoną strefę buforową między granicą a obszarem proekologicznym w przypadku zainteresowanych takim rozwiązaniem Państw Członkowskich;
•    przyjąć uproszczone podejście w odniesieniu do identyfikacji konkretnych rodzajów trwałych użytków zielonych w ramach Systemu Identyfikacji Działek (LPIS); oraz
•    umożliwić brakującym obszarom proekologicznym kompensacje/uzupełnienie ze strony innego obszaru proekologicznego określonego w czasie przeprowadzonej na miejscu kontroli, nawet, jeśli obszar ten nie został zadeklarowany.

Kolejnym szeroko podnoszonym problemem była sytuacja na rynku mleka w UE po wprowadzeniu w embarga rosyjskiego w lecie ubiegłego roku oraz zniesieniu kwot mlecznych z końcem marca b.r. Członkowie Komisji Rolnictwa wskazywali na zniżkę cen na rynku mleka i wiążący się z tym spadek dochodów producentów mleka; wzywano do zniesienia kar za przekroczenie kwot mlecznych w ostatnim roku kwotowania lub przynajmniej przeznaczenia środków z kar za przekroczenie kwot na restrukturyzację i modernizację sektora mleczarskiej w UE. Wreszcie podnoszono potrzebę poszukiwania nowych rynków dla europejskiego mleczarstwa w związku z utratą rynku rosyjskiego.

W odpowiedzi komisarz zaznaczył, że w jego opinii spadek cen mleka ma charakter okresowy, i że spodziewa się wzrostu cen o 1% w całym 2015 r. Nie odniósł się natomiast do kwestii umorzenia kar za przekroczenie kwot mlecznych, lecz z jego poprzednich wypowiedzi można wnioskować, że jest temu przeciwny. Odnosząc się do kwestii embarga rosyjskiego komisarz podkreślał swoje aktywne zaangażowanie na rzecz poszukiwaniu nowych rynków dla europejskich produktów mleczarskich, które jest zdaniem przynosi wymierne efekty. Zapowiedział również wzmocnienie Europejskiego Obserwatorium Rynku Mleka w celu zapewnienia bardziej aktualnych i szybszych informacji na temat sytuacji na rynku mleka, aby móc odpowiednio wcześnie reagować na powstające kryzysy.

Trzecim zasadniczym punktem debaty było TTIP i ewentualne zagrożenia dla europejskiego rolnictwa wiążące się z tą umową. Europosłowie tradycyjnie wyrażali obawy co do różnicy standardów w Europie i w USA, podkreślali potrzebę ochrony produktów wrażliwych i europejskich oznaczeń geograficznych oraz wzywali do zagwarantowania, że rolnictwo nie zostanie poświęcone w negocjacjach TTIP. W odpowiedzi komisarz Hogan zaznaczył, że kwestie rolne stanowią zaledwie 5% obszaru negocjacyjnego TTIP i jego zdaniem nie można od nich uzależniać całego porozumienia. Określając siebie jako "liberała" i zwolennika TTIP podkreślał potencjalne szanse dla europejskiego rolnictwa w rezultacie przyjęcia tej umowy.