Integracja Polski ze strukturami Unii Europejskiej jest równoznaczna przede wszystkim z unifikacją przepisów prawa oraz przygotowaniem polskich instytucji i agencji płatniczych do właściwego realizowania rozporządzeń UE. Rolnictwo należy do najważniejszych dla Polski sektorów gospodarki.
To właśnie ono może spodziewać się znaczących korzyści finansowych po akcesji do UE. Przyjechałem do Polski, aby doradzać oraz przekazywać pracownikom ARR wiedzę o rozporządzeniach unijnych dotyczących tego sektora. Agencja Rynku Rolnego została (ustawą z 16 lutego 2001 roku) wyznaczona do pełnienia roli agencji płatniczej, która będzie odpowiedzialna za administrowanie mechanizmami Wspólnej Polityki Rolnej, z wyjątkiem płatności bezpośrednich i rozwoju terenów wiejskich (te mechanizmy będą bowiem realizowane przez Agencję Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa).
Jako przyszła agencja płatnicza ARR będzie odpowiedzialna za skuteczną realizację wszystkich rozporządzeń odnoszących się do mechanizmów WPR. Unia – aby przygotować nowych członków do wypełniania przyszłych obowiązków – wspomaga ich i finansowo, i kadrowo, i merytorycznie.
W oparciu o tę zasadę trzy lata temu w Agencji rozpoczęto realizację projektów Phare, których założeniem było ułatwienie przygotowania ARR do zadań i obowiązków pełnionych po akcesji. Projekty Phare zapewniają m.in. obecność eksperta długoterminowego (doradca przedakcesyjny) oraz wielu ekspertów krótkoterminowych specjalizujących się w różnych dziedzinach.
Ponadto, w agencjach płatniczych państw członkowskich UE organizowane są wizyty studyjne i staże pracowników ARR. Wizyty te umożliwiają praktyczne przeszkolenie polskiego personelu. W ramach projektów Phare przekazano stronie polskiej także środki finansowe na niezbędne zakupy inwestycyjne (np. komputery).
Przez ostatnie 3 lata Agencja pracowała nad wprowadzeniem zasad nowoczesnego administrowania i stworzeniem struktury organizacyjnej zgodnej z wymogami UE. W związku z tym w ARR zwiększono zatrudnienie oraz przeszkolono pracowników w zakresie wszystkich mechanizmów WPR. W sumie wdrożono ponad 40 rozporządzeń UE w dziedzinach, w których oczekuje się, że Agencja będzie aktywna po przystąpieniu Polski do Unii.
Ponad 150 ekspertów UE odwiedziło ARR i przekazało polskim kolegom swoją wiedzę z dziedzin i mechanizmów, w których się specjalizują. Z kolei eksperci z ARR odwiedzili szereg państw członkowskich UE, w których odbyli szkolenia oraz zapoznali się z realizacją rozporządzeń unijnych w praktyce.
Od kwietnia ub.r. kierownicy mechanizmów z nowych państw członkowskich są zapraszani, jako obserwatorzy, do Brukseli na posiedzenia Komitetów Zarządzających, podczas których omawia się zmiany w przepisach oraz sprawy bieżące dotyczące realizacji mechanizmów, a także podejmuje się decyzje z tym związane. Data akcesji jest już całkiem blisko i warto w tym momencie podkreślić, że ARR jest już prawie gotowa do pełnienia roli agencji płatniczej.
Ważnym tematem, który musi zostać sfinalizowany w najbliższych miesiącach jest kwestia informowania beneficjentów rynkowych – takim mianem określamy m.in. organizacje zawodowe działające na wszystkich regulowanych rynkach rolnych, firmy uczestniczące w interwencjach rynkowych oraz zrzeszenia producentów i przetwórców branży rolno-spożywczej.
Jeżeli polscy beneficjenci nie zostaną szczegółowo poinformowani o możliwościach i korzyściach płynących z prawodawstwa UE, to mogą mieć trudności w uzyskaniu dostępu do unijnych dotacji i innych rozwiązań rynkowych.
Pracownicy ARR, zarówno w Centrali jak i oddziałach terenowych, będą przeszkoleni, w jaki sposób i kiedy informować beneficjentów rynkowych; powinna również wkrótce zostać uruchomiona infolinia. Ostatnim, ale na pewno nie najmniej ważnym elementem jest fakt, że Agencja znajduje się w finalnej fazie procesu uzyskania akredytacji. Zanim ARR będzie mogła rozpocząć działania w ramach przepisów UE musi uzyskać zezwolenie/ zgodę z Brukseli na przyjmowanie wniosków i realizację płatności pochodzących z rolnego budżetu Unii.
Aby uzyskać akredytację niezbędne jest posiadanie odpowiedniej struktury organizacyjnej. ARR musi zagwarantować, że przyszłe płatności, realizowane w imieniu Brukseli, będą wykonywane terminowo, poprawnie i zgodnie z zasadami UE.
Co więcej, cały proces rozpatrywania wniosków i dokonywania płatności musi być monitorowany i dodatkowo sprawdzany. Pomijając kilka ostatnich działań, których realizację zakończy się w najbliższych miesiącach, Agencja jest – moim zdaniem – przygotowana do pełnienia swoich nowych, odpowiedzialnych obowiązków, czyli do wkroczenia do Unii Europejskiej, jako jej agencja płatnicza.
W momencie pisania tego artykułu (początek kwietnia 2004 roku) audytorzy wyznaczeni przez Ministerstwo Finansów RP sprawdzają, czy Agencja Rynku Rolnego jest przygotowana do akredytacji i spełnia związane z tym wymogi UE. Już wkrótce możemy spodziewać się uzyskania przez ARR akredytacji jako agencji płatniczej.
Autor: Jan Van Zelst Doradca przedakcesyjny ARR
.png)
Zaloguj przez Facebook
