Unijne fundusze strukturalne - Komisja Europejska podsumowuje

Setki tysięcy nowych miejsc pracy, tysiące kilometrów dróg, nowocześniejsze firmy - takie efekty przynoszą miliardy unijnych euro przekazywanych z funduszy strukturalnych do najbiedniejszych regionów Unii Europejskiej

W lecie Komisja Europejska przedstawiła najnowszy raport o efektach uzyskanych dzięki dotacjom z funduszy strukturalnych przyznanych w latach 1994-99. Autorzy badania skupili się na funduszach przekazywanych najbiedniejszym regionom Unii: w Hiszpanii, Grecji i Portugalii oraz b. NRD. Raport obejmuje dotacje z lat 1994-99, bo od momentu przyznania funduszy do ich wypłacenia i wykorzystania mija kilka lat z poprzedniej "pięciolatki" budżetowej Unii). W tych latach w ramach funduszy wypłacono łącznie 114 mld euro. Dodając do niej wkład własny (z kasy państwa, samorządów i inwestorów prywatnych), suma wzrosła do 210 mld euro. Co osiągnięto za tak gigantyczne pieniądze?

Wzrost PKB. Inwestycje finansowane z funduszy zwiększyły wzrost gospodarczy. W Portugalii - jak wyliczyła Komisja - aż o 4,7 proc., w Niemczech wschodnich - o 4 proc. Wzrost był mniej widoczny w Hiszpanii (1,39 proc.), a najmniejszy w Irlandii Północnej (1,27 proc.).

Tworzenie nowych miejsc pracy. Dzięki pieniądzom z funduszy strukturalnych w drugiej połowie lat 90. w państwach Unii powstało 800 tys. nowych miejsc pracy. Najwięcej w Grecji - 390 tys., Irlandii - 213 tys., we Włoszech - 74 tys., w Niemczech - 57 tys.

Budowa infrastruktury. Zbudowano lub zmodernizowano 4100 km autostrad i 32 tys. km innych dróg. W samej tylko hiszpańskiej prowincji Andaluzja zbudowano 200 km autostrad i zmodernizowano 300 km innych dróg.

Zwiększenie konkurencyjności firm. Bezpośrednio z unijnych dotacji (np. na zakup sprzętu) skorzystało 214 tys. firm. Najwięcej z nich pochodziło z Włoch (105 tys.), Hiszpanii (62 tys.) i Niemiec (26 tys.). Blisko 4 tys. hektarów terenów zostało przygotowanych (uzbrojenie, drogi dojazdowe itp.) pod działalność stref przemysłowych, co najmniej 8 mln pracowników odbyło różnego rodzaju szkolenia.

Europejska polityka regionalna przyczyniła się do wzrostu, konkurencyjności i spójności. Pomogła całej Unii skorzystać z możliwości wynikających z jednolitego rynku - mówił komisarz ds. polityki regionalnej Michel Barnier.

Publikacja raportu pomogła Barnierowi walczyć z krytyką funduszy. Tej jest coraz więcej. W połowie lipca br. opublikowana została analiza zespołu ekspertów opracowana pod kierunkiem belgijskiego ekonomisty prof. Andre Sapira, doradcy szefa KE Romano Prodiego. Stwierdzili oni, że obecne budżety Unii (w 2003 r. ok. 100 mld euro), a zwłaszcza ich część strukturalna oraz Wspólna Polityka Rolna, są "reliktem przeszłości". W zbyt małym stopniu uwzględniają potrzeby nowoczesnej gospodarki. Krytycy zażądali takich zmian, by okrojone fundusze strukturalne były przeznaczone głównie na badania naukowe; tylko nowe państwa członkowskie miałyby prawo wykorzystywania ich do rozwoju infrastruktury.