KETOZA

KETOZA
 (Ketosis)

PRZYCZYNY
Schorzenie metaboliczne, występujące u krów w okresie kilku dni do kilku tygodni po porodzie. Czynnikami sprzyjającymi są niedobory lub zmniejszone wchłanianie prekursorów węglowodanów, głównie kwasu propionowego, oraz intensywna przemiana glukozy w laktozę w gruczole mlecznym.

OBJAWY KLINICZNE
W okresie kilku dni lub kilku tygodni po porodzie obserwuje się brak apetytu, zaparcia, śluz w kale, osowiałość, widoczny ubytek masy ciała, spadek produkcji mleka, bolesność jamy brzusznej, chwiejność chodu, kręcenie się w koło, objawy szału, ryczenie, parcie do przodu, zgrzytanie zębami. Oddech o zapachu acetonu. Przy wtórnej ketozie, towarzyszącej innym schorzeniom, objawy choroby są mniej nasilone.

ZMIANY ANATOMOPATOLOGICZNE
Brak charakterystycznych dla ketozy zmian sekcyjnych. Stwierdza się zwyrodnienie narządów miąższowych, przekrwienie błony śluzowej żwacza.

POMOCNICZE BADANIA LABORATORYJNE
Badanie moczu, mleka, krwi w celu wykrycia związków ketonowych, badanie poziomu glukozy we krwi (obniżony poziom glukozy i podwyższony poziom ketonów). W ketozie wtórnej poziom ketonów w moczu, mleku, krwi wyraźnie niższy niż przy ketozie pierwotnej, poziom glukozy we krwi w normie lub nieznacznie obniżony.

LECZENIE
Podanie glukozy 500 ml 40% lub odpowiednio więcej 20%, dożylnie, i insuliny 100-200 j.m., podskórnie. Dożwaczowo glicerol lub glikol propylenowy 200 g 2 razy dziennie. Kortikosteroidy – Opticortenol S 4-8 ml. Predasen 4-8 ml. Zwiększenie ilości węglowodanów w dawce pokarmowej i poprawienie jej smakowitości przez stosowanie najlepszej jakości siana. Korzystnie działa podanie treści żwacza od zdrowych krów.

ZAPOBIEGANIE
Dawki pokarmowe wysokoenergetyczne przed porodem i po nim. Zapewnienie krowom ruchu i niedopuszczenie do przetłuszczenia lub wychudzenia w ostatnim okresie ciąży. Podawanie smakowitej, najlepszej jakości paszy w okresie okołoporodowym i w szczycie laktacji. Przy konieczności stosowania gorszej jakości pokarmu wprowadzić do dawki pokarmowej dodatki poprawiające jej strawność, np. specjalne kultury drożdży.

na podstawie: "Wybrane choroby bydła", Jacek Sikora