Niech moc (znowu) będzie z tobą

Zaczyna się niewinnie. Wchodzisz do biura, wypijasz kawę i zabierasz się do pracy. Zauważasz jednak, że właściwie już od kilku dni, a może nawet tygodni od samego rana jakby brakowało ci energii. Znowu się nie wyspałaś? Nie, przecież tym razem przespałaś zalecane osiem godzin, bo wieczorem nie miałaś nawet siły obejrzeć kolejnego odcinka ulubionego serialu. Zawodowych obowiązków masz tyle samo, co zawsze. Co więc się dzieje? Zamiast robić sobie coraz mocniejszą kawę, wybierz się do lekarza, bo chroniczne przemęczenie może sygnalizować kłopoty ze zdrowiem. Jakie?

Problemy z tarczycą

Tarczyca odpowiedzialna jest przede wszystkim za wytwarzanie hormonów niezbędnych do prawidłowego przebiegu większości zachodzących w organizmie procesów. – Gdy gruczoł ten nie pracuje, jak należy, zwykle zmagamy się z jedną z dwóch dolegliwości – niedoczynnością bądź nadczynnością tarczycy. Objawy tych chorób różnią się od siebie, ale jeden symptom jest dla nich wspólny – to właśnie poczucie ciągłego zmęczenia – mówi dr n. med. Ewa Kempisty-Jeznach, specjalista chorób wewnętrznych z Kliniki Medycyny Wellness Szpitala Medicover. Pierwszym krokiem w kierunku stwierdzenia, czy to właśnie to schorzenie jest winne ospałości, jest zbadanie poziomu hormonów.

Kłopoty z sercem

Jeśli zmagamy się z niewydolnością mięśnia sercowego, automatycznie pogarsza się kondycja całego organizmu. Ciało może manifestować to właśnie nieustannie odczuwaną sennością. Jeśli więc nawet chwilowy i stosunkowo niewielki wysiłek taki jak podbiegnięcie do autobusu czy wejście schodami na pierwsze piętro kończy się u ciebie zadyszką, zachowaj czujność.

Cukrzyca

Zmęczenie i senność mogą świadczyć również o cukrzycy. Towarzyszą jej wahania poziomu insuliny, która odpowiedzialna jest za transport cukru do tkanek. – Nawet jeśli u chorego stężenie tego hormonu jest prawidłowe lub podwyższone, komórki nie absorbują glukozy w taki sposób, jak powinny. Zostają więc pozbawione źródła energii i nie funkcjonują prawidłowo, co skutkuje między innymi ogólnym przemęczeniem – tłumaczy dr n. med. Ewa Kempisty-Jeznach ze Szpitala Medicover. Cukrzyca może prowadzić do rozwoju innych niebezpiecznych schorzeń, na przykład związanych z układem nerwowym czy krwionośnym, dlatego nie wolno jej lekceważyć.

Niewydolność nerek

Zmęczenie, które długo nie mija, może też sygnalizować poważne problemy z nerkami, a dokładniej ich niewydolność. – Kiedy nie spełniają one swojej podstawowej funkcji, czyli nie oczyszczają krwi z toksyn powstających w procesie przemiany materii, substancje te zaczynają gromadzić się w organizmie i mogą zaburzać pracę wielu narządów. To z kolei przekłada się na brak energii, któremu towarzyszą także inne zauważalne dolegliwości takie jak nudności, wymioty, bóle głowy czy swędząca i łuszcząca się skóra – mówi specjalista chorób wewnętrznych dr n. med. Ewa Kempisty-Jeznach. W takich okolicznościach warto w pierwszej kolejności wykonać badanie moczu i podstawowe badania krwi.

Anemia

Z często odczuwanym zmęczeniem może wiązać się anemia (nazywana niedokrwistością), najczęściej spowodowana zbyt niskim poziomem żelaza. Jego niedobór sprawia, że stężenie hemoglobiny i liczba erytrocytów we krwi maleje, komórki ciała są gorzej zaopatrzone w tlen, a organy wewnętrzne i mięśnie są niedotlenione. Niedokrwistość objawia się sennością, ale też bladością skóry oraz zauważalnym pogorszeniem kondycji włosów i paznokci. By potwierdzić lub wykluczyć anemię, konieczne jest zrobienie morfologii krwi oraz zbadanie poziomu żelaza.

Za niskie ciśnienie

Gdy ściany naczyń krwionośnych charakteryzuje mniejsza elastyczność, krew płynie przez nie wolniej i pod znacznie mniejszym ciśnieniem. Dochodzi do dolegliwości nazywanej niedociśnieniem (inaczej hipotonią), która skutkuje gorszym dotlenieniem tkanek organizmu. Z tym wiąże się z kolei osłabienie, kłopoty z koncentracją, zawroty głowy, a nawet omdlenia. Charakterystyczne jest też to, że osobom z niedociśnieniem ciągle marzną ręce i stopy. W ramach diagnostyki najważniejsze jest ustalenie przyczyny problemu, bo to od niej zależy dalsze postępowanie

Bezdech senny

Chrapanie uprzykrza życie, a w dodatku może być objawem poważniejszej dolegliwości – bezdechu sennego. – Takie chwilowe, trwające od kilku sekund do nawet kilku minut, zatrzymania oddechu mogą powtarzać się nawet kilkaset razy w ciągu jednej nocy. Nie tylko zaburzają sen, ale też wpływają na stan zdrowia. W trakcie bezdechu spada bowiem saturacja, czyli wysycenie krwi tlenem. To właśnie dlatego po przebudzeniu człowiek nadal odczuwa zmęczenie, w ciągu dnia często dopada go senność, a także bóle głowy i kłopoty z koncentracją – mówi dr n. med. Ewa Kempisty-Jeznach ze Szpitala Medicover. Zlekceważony problem może prowadzić do poważniejszych kłopotów, bo zwiększa się wtedy na przykład ryzyko rozwoju chorób układu krążenia czy zawału mięśnia sercowego. Jeśli więc bliscy narzekają na twoje chrapanie, warto sprawdzić, czy nie towarzyszy mu również bezdech.

Odwodnienie

Nawet niewielkie, 2-3-procentowe odwodnienie jest przez nas odczuwalne, bo powoduje przede wszystkim spadek koncentracji, znużenie, brak energii i bóle głowy. Niedobór wody zaburza też procesy termoregulacyjne ciała i negatywnie wpływa na stan skóry, która staje się przesuszona i traci elastyczność. – To niestety nie wszystko, bo w dłuższej perspektywie odwodnienie może prowadzić także do bolesnych zaparć, powodować kłopoty z nerkami i układem krążenia oraz podwyższać tętno i obniżać ciśnienie krwi – ostrzega dr n. med. Ewa Kempisty-Jeznach. Co jest tego wszystkiego przyczyną? Do gwałtownego odwodnienia prowadzą przede wszystkim biegunki, wymioty i gorączka, ale i aktywność fizyczna, przy której nie uzupełniamy płynów, niektóre suplementy diety i leki, duże ilości kofeiny, alkoholu i soli. Warto o tym pamiętać i regularnie sięgać po napoje.

Niebezpiecznie dużo stresu

Podłożem apatii i ciągłego zmęczenia może być także długotrwały stres. To jednak nie wszystko, bo nadmierne emocjonalne obciążenie często wywołuje także określone reakcje organizmu w postaci chorób psychosomatycznych. To właśnie między innymi z tego powodu nerwom towarzyszą bóle głowy, zaburzenia trawienia i inne dolegliwości przewodu pokarmowego czy podwyższone ciśnienie. W jaki sposób można zdiagnozować, czy to wysoki poziom stresu jest odpowiedzialny za tego rodzaju kłopoty? – Służy temu zespół odpowiednio dobranych, specjalistycznych badań – tak zwany screening psychosomatyczny. Pozwala on kompleksowo sprawdzić stan zdrowia pacjenta, zidentyfikować, czy podłożem ciągłego zmęczenia jest na przykład właśnie stres, a następnie zaplanować dalsze postępowanie terapeutyczne – mówi dr n. med. Ewa Kempisty-Jeznach ze Szpitala Medicover.