Coraz więcej ziemi leży odłogiem

Aż o 1,3 mln hektarów wzrosła w tym roku powierzchnia ugorów i odłogów. W rezultacie prawie co piąty hektar gruntów leży odłogiem. Jeszcze w ubiegły roku w gospodarstwach rolnych było 1,3 mln hektarów odłogów i ugorów. W tym roku jest ich dwa razy więcej czyli 2,6 mln hektarów. 

Wskazuje na to powierzchnia zasiewów, która – według szacunków GUS – jest 0 1,3 mln hektarów mniejsza niż w 2001 roku. Oznacza to, że już blisko 19 proc. z 14 mln hektarów gruntów ornych nie jest uprawiane.

Powierzchnia odłogów i ugorów zwiększa się w Polsce szybko z dwóch powodów. Rolnicy rezygnują z uprawy gruntów przede wszystkim dlatego, że przynosi to im straty. Inni traktują ziemi jako dobrą lokatę kapitału. Wyłączają ją z produkcji, ponieważ liczą ze po pewnym czasie będą mogli ją sprzedać z dużym zyskiem pod różnego typu inwestycje. Nieprzypadkowo więc najwięcej ugorów i odłogów jest w woj. mazowieckim.

W Polsce o odłogach mówi się zwykle w kontekście skutków wywołanych likwidacją państwowych gospodarstw rolnych. Tym bardziej, że nie uprawiane pola po tych gospodarstwach zajmują czasem kilkadziesiąt lub kilkaset hektarów i są bardzo widoczne na przykład w czasie podróży po Mazurach. 

Z danych GUS wynika jednak, że obecnie najwięcej ugorów jest w gospodarstwach indywidualnych. Ich powierzchnia zwiększyła się zaledwie z 27 tys. ha w 1990 r. do 430 tys. hektarów w 1995 r. 814 tys. ha w 2001 r. oraz do ponad 2 mln ha w tym roku. Wyłączenie ziemi z produkcji ma u nas charakter żywiołowy, a odłogi są często zachwaszczane oraz porośnięte krzewami lub drzewkami. Wznowienie uprawy na tej ziemi wymagało by kosztownej rekultywacji gruntów.

Farmerzy muszą jednak dbać o ziemię wyłączoną z produkcji nie mogą pozwolić na jej zachwaszczenie lub zarośnięcie tzw. samosiewkami. Ugory muszą być w takim stanie, aby w każdej chwili można je było wykorzystać do produkcji żywność.

Po uzyskaniu przez nasz kraj członkostwa w UE prawdopodobnie niewielka część polskich rolników otrzyma rekompensaty za ugory, gdyż większość nie spełni warunków z tym związanych, nie troszczy się o to aby nie dochodziło do dewastacji ziemi.