Syria z szansami na pokój

Przedwczoraj w Astanie, stolicy Kazachstanu, zakończyły się dwudniowe rozmowy pokojowe dotyczące ograniczenia działań wojennych w Syrii. Szanse na zbliżenie stanowisk sił związanych z prezydentem Baszarem al-Asadem i rebeliantami były znaczące ze względu na udział w negocjacjach kluczowych dla tego regionu graczy – Rosji, Turcji i Iranu. Rezultat rozmów to wypracowanie trójstronnego mechanizmu kontroli trwającego zawieszenia broni.

Od 30 grudnia w Syrii obowiązuje rozejm, który nie jest przestrzegany, o czym niejednokrotnie donosiły zarówno walczące strony jak i niezależni obserwatorzy. Efektem spotkania w Astanie jest wypracowanie porozumienia Rosji, Turcji i Iranu, które będą współdziałać, monitorując i egzekwując postanowienia o zawieszeniu broni.

Specjalny wysłannik ONZ, Staffan de Mistura, uczestniczący w rozmowach w Astanie, powiedział, że wdrożenie mechanizmu jest kluczowym krokiem na drodze do rzeczywistego zaprzestania działań wojennych. Rezultat spotkania nazwał znaczącym osiągnięciem i wyraził nadzieję, że konsensus w Astanie utoruje drogę do dalszych porozumień. Kolejna runda negocjacji odbędzie się 9 lutego w Genewie, pod egidą ONZ.

Uczestnicy spotkania ustalili także, że syryjskie grupy rebelianckie wezmą udział w genewskich negocjacjach. Postulat, który był kluczowy dla rebeliantów jeszcze w poniedziałek pozostawał kością niezgody.

Dlaczego Astana?

Lokalizację dla negocjacji wybrano nieprzypadkowo. Kazachstan zachowuje neutralność względem stron konfliktu i pozostaje w dobrych relacjach z Rosją, Turcją, Iranem, a także Stanami Zjednoczonymi i Unią Europejską.  Pierwszego stycznia kraj został niestałym członkiem Rady Bezpieczeństwa ONZ. Za Astaną przemawiało również doświadczenie dyplomatyczne zdobyte podczas rozmów nt. irańskiego programu nuklearnego czy negocjacji w sprawie Krymu, które stały się podstawą do porozumień w Mińsku. Prezydent Nursułtan Nazarbajew był również mediatorem pomiędzy Rosją i Turcją w okresie napiętych relacji, spowodowanych zestrzeleniem rosyjskiego SU-24.

Wszystkie strony od początku podkreślały, że negocjacje nie są alternatywą dla rozmów zaplanowanych przez ONZ na 8 lutego, a ich komplementarnym uzupełnieniem. Wybór Astany na miejsce rozmów spotkało się z aprobatą Staffana de Mistury, wysłannika ONZ zajmującego się konfliktem w Syrii. De Mistura wyraził w imieniu sekretarza generalnego ONZ, Antonio Guterresa, wdzięczność za gotowość do organizacji negocjacji.

- Najważniejszą rolę w procesie pokojowym w Syrii gra ONZ. Rozmowy w Astanie to szansa na wypracowanie wstępnych porozumień przed kolejną turą negocjacji, która rozpocznie się 9 lutego w Genewie – mówił Kairat Abdrakhamanov, minister spraw zagranicznych Kazachstanu.

Abdrakhamanov zapewnił również, że inicjatywy pokojowe to dla Kazachstanu, obok walki z terroryzmem, priorytet w czasie dwuletniej kadencji w Radzie Bezpieczeństwa ONZ. W podobnym tonie wypowiedział się również Nursułtan Nazarbajew, prezydent republiki.

- Kazachstan, jest zainteresowany wzmacnianiem i promowaniem bezpieczeństwa i stabilności na Bliskim Wschodzie a spotkanie w Astanie jest wyraźnym przejawem wysiłków społeczności międzynarodowej dążącej do pokojowego uregulowania sytuacji w Syrii. Kazachstan jest przekonany, że jedynym sposobem, aby znaleźć rozwiązanie kryzysu syryjskiego jest droga negocjacji opartych na wzajemnym zaufaniu i zrozumieniu – napisał Nursułtan Nazarbajew w liście do uczestników negocjacji. – To nie jest przypadek, że nasz kraj został wybrany gospodarzem negocjacji. Już w 2015 roku w Astanie odbyły się dwie rundy rozmów pomiędzy kilkoma syryjskimi organizacjami opozycyjnymi. Kazachstan stara się również humanitarnie wspomagać ofiary konfliktu – czytamy dalej.

Ustalenia z 2015 roku dotyczyły przede wszystkim kwestii humanitarnych. Dzięki rozmowom w Astanie udało się wówczas osiągnąć porozumienie, zgodnie z którym w Syrii utworzone zostały korytarze, umożliwiające bezpieczną ewakuację milionom uchodźców.

Newseria Biznes