I nagroda w konkursie Sano

Program Sano żywienia loch wysokoprośnych z udziałem premiksu Sauengold LAC i metioniny

mgr inż. Krzysztof Gallas, prof. dr hab. Andrzej Potkański, Akademia Rolnicza w Poznaniu

W racjonalnym żywieniu zwierząt dąży się do optymalnego pokrycia potrzeb na podstawowe składniki pokarmowe i komponenty energetyczne oraz składniki mineralne, witaminy i inne substancje biologicznie czynne. O ile dostarczenie zwierzętom podstawowych składników pokarmowych następuje poprzez stosowanie pasz gospodarskich i pasz przemysłowych to właściwy poziom mikroelementów, witamin i innych substancji biologicznie czynnych jest możliwy do uzyskania w wyniku uzupełnienia dawek specjalistycznymi mieszankami jakimi są preparaty mineralno-witaminowe nazywane najczęściej premiksami.

W wyniku przeprowadzonych badań własnych stwierdzono znaczne różnice w odczynie moczu pomiędzy grupą kontrolną i doświadczalną, w której dzięki dodatkowi metioniny uzyskano wyraźne zakwaszenie moczu.

Żywienie loch należy do najważniejszych czynników środowiskowych, które decydują o wynikach w rozrodzie. Obecnie szczególnego znaczenia nabiera żywienie loch wysokoprośnych, kiedy obok pokrycia zapotrzebowania na składniki pokarmowe równie istotne jest zapobieganie zaparciem i problemom z syndromem MMA. Właściwe zbilansowanie mieszanek paszowych dla wszystkich grup produkcyjnych loch i osiągnięcie wysokich rezultatów produkcyjnych umożliwiają między innymi premiksy mineralno-witaminowe Sano.

Obecnie dużego znaczenia nabiera żywienie loch przed oproszeniem, kiedy obok zaopatrzenia w składniki pokarmowe równie ważne jest zapobieganie zaparciom i problemom z MMA. Na 2-3 dni przed porodem zaleca się obniżenie dziennej dawki paszy do 2kg, a w dniu porodu należy podać tylko pójło z otrąb pszennych.

Według programu Sano dzienne pobranie paszy na 2-3 dni przed porodem należy ograniczyć do 0,5-1,5 kg, ażeby zapobiec infekcjom dróg moczowych, biegunkom prosiąt powodowanym przez Escherichia coli i chorobie MMA należy u loch mających takie problemy obniżyć pH moczu z 7,5 do około 6. Obniżenie wartości pH powoduje zmniejszenie liczby zarazków, co chroni przed infekcjami i powoduje wzrost mleczności loch, a tym samym zapewnia lepszy odchów prosiąt.

Związkiem, który umożliwia obniżenie wartości pH moczu jest syntetyczna metionina, dlatego Sano podniosło zawartość metioniny w premiksie dla loch karmiących i wysokoprośnych Sauengold Lac z 0,5% na 2,5%, a także dodatkowo wprowadzono 5OOO mg betainy, która również częściowo może zastępować metioninę. Natomiast w premiksie Sauengold Trag dla loch luźnych i niskoprośnych znajduje się 1% metioniny. 

W przypadku kiedy są problemy z syndromem MMA u loch dobre rezultaty daje stosowanie tzw. paszy oprosieniowej. Polega to na tym, że od 8 dnia przed porodem do 2 dnia po porodzie podaje się losze mieszankę w której 50% stanowi pasza dla loch karmiących, 1-2% metionina syntetyczna a resztę 48-49% uzupełnia jęczmień.

Cel doświadczenia

Celem doświadczenia było określenie wpływu dodatku syntetycznej metioniny do paszy pełnodawkowej na zmianę pH moczu u loch i w związku z tym możliwości ograniczenia zespołu MMA (zapalenie macicy, zapalenie wymienia, bezmleczność poporodowa) i biegunek u prosiąt. Eksperyment ten został przeprowadzony na grupie loch, w którym przedmiotem doświadczenia był okres od 8 dnia przed porodem do 2 dnia po porodzie. Doświadczenie zostało przeprowadzone we własnym gospodarstwie rolnym w Komorowie specjalizującym się w hodowli trzody chlewnej.

W grupie doświadczalnej loch stosowano przez cały okres doświadczalny paszę tzw. oprosieniową przedstawioną w tabeli 1, w skład której wchodziło: 50% mieszanki paszowej dla loch karmiących, 48% jęczmienia i 2% syntetycznej DL-metioniny. Zawartość metioniny ogólnej w paszy tzw. oprosieniowej dla loch doświadczalnych (mieszanka doświadczalna) wynosiła 2,21% na co składała się przede wszystkim wprowadzona w ilości 2% syntetyczna DL-metionina.
Mieszanka kontrolna zawierała w swym składzie 0,33% metioniny ogólnej, której źródłem był premiks Sauengold Lac i pozostałe komponenty wchodzące w skład mieszanki (tabela 1).

Tab. 1 Wartość pokarmowa i skład mieszanki paszowej dla loch w okresie okołporodowym

Wyniki badań

W przeprowadzonych badaniach wykazano zależność odczynu moczu u loch od zawartości metioniny w paszy. Po przedstawionych w tabeli wynikach widać, że lochy grupy doświadczalnej żywione dawkami paszy z dodatkiem syntetycznej DL-metioniny w ilości 2% osiągnęły po 5 dniach od rozpoczęcia stosowania, a więc na 3 dni przed planowanym porodem średnią wartość pH 6,16. Pozwala to na wysunięcie stwierdzenia, że mocz uległ zakwaszeniu gdyż przed stosowaniem paszy tzw. oprosieniowej jego wartość pH wynosiła 7,50. W wyniku dalszego żywienia tak sporządzoną paszą w 2 dniu laktacji pH moczu obniżyło się już tylko w znikomym stopniu i wyniosło średnio 6,13. Jest to już różnica na granicy błędu i trudno określić czy był to jeszcze dalszy wpływ paszy z podwyższoną zawartością metioniny.

Jednym z powodów dla którego dąży się do zakwaszenia moczu jest zapobieganie infekcjom u loch, w tym głównie powodujących występowanie zespołu chorobowego w postaci zapalenia macicy, zapalenia gruczołów m lękowych i bezmleczności poporodowej (MMA), który w razie wystąpienia ma zdecydowanie negatywny wpływ na wyniki w odchowie prosiąt. Dlatego w przeprowadzonych badaniach podjęto próbę określenia przypadków występowania zespołu MMA. 

W wyniku obserwacji loch po porodzie został stwierdzony jeden przypadek wystąpienia syndromu MMA u lochy z grupy kontrolnej, a więc nie otrzymującej paszy z dodatkiem metioniny. Natomiast w grupie doświadczalnej nie stwierdzono żadnego przypadku wystąpienia MMA. Ażeby stwierdzić wpływ paszy z podwyższoną zawartością metioniny na schorzenia typu MMA należałoby przeprowadzić weryfikację na większej populacji loch.

Mniej biegunek u prosiąt

Innym ważnym celem stosowania mieszanki paszowej z dodatkiem metioniny w ilości 2% było ograniczenie populacji bakterii wywołujących biegunki u prosiąt. Zależność występowania biegunek u prosiąt od stosowania paszy dla loch z podwyższoną zawartością metioniny określano w drugim dniu życia prosiąt. 

Tab. 2 Wyniki odczytu pH moczu loch

Tab. 3 Udział prosiąt bez biegunek

Wyniki z obserwacji objawów biegunek u prosiąt zamieszczono w tabeli 3. Z danych przedstawionych w tabeli 3 wynika, że w grupie doświadczalnej zaobserwowano w 2 dniu życia mniej prosiąt z objawami biegunki (3,5 %) niż w grupie doświadczalnej (5,7). Różnica wyniosła 2,2%, ale statystycznie okazała się nieistotna, dlatego celowe byłoby przeprowadzenie dalszych badań nad wpływem zakwaszania paszy metionina na ograniczanie biegunek u prosiąt.