Dawać czy nie

Nie mamy dylematu czy pomagać małym gospodarstwom czy nie - deklaruje resort rolnictwa. Ale eksperci kręcą nosem na taką pomoc i zwracają uwagę, że idzie ona głównie na konsumpcje, a nie na rozwój gospodarstwa.
Tzw. niskotowarowych gospodarstw jest w kraju kilkaset tysięcy. Nie produkuję na rynek, a tylko na swoje własne potrzeby. Z unijnego tortu dostają mało, ale głównie dlatego, ...że są małe. Otrzymują dopłaty bezpośrednie, środki z ONW, ale mają także wart 440 milionów euro swój program w PROW-ie. Zdaniem rządu unijna pomoc się im należy tak jak wszystkim rolnikom.

Marek Sawicki – minister rolnictwa: środki są, ale ze względu na ilość tych gospodarstw, skalę problemu oczywiście każda ilość przeznaczona w ramach WPR dla tej grupy gospodarstw jest niewystarczająca.

Podobne zdanie ma samorząd rolniczy, który uważa jednak, że pomoc dla najmniejszych należałoby uzależnić od obietnicy przekształceń.

Wiktor Szmulewicz – prezes KRIR: trzeba dać tym, którzy mają pomysł, którzy chcą swoje gospodarstwa przekształcić. To oni muszą to korzystać z tych środków rozwojowych, które mają tworzyć rozwój tych małych. A druga grupa to jest gospodarstwa, które nie chcą się rozwijać i to jest ten program polityki socjalnej państwa.

Zdaniem naukowców wsparcie dla małych gospodarstw ma niewielkie uzasadnienie ekonomiczne. I powinno być zastąpione aktywną polityką socjalną. Nie ma ona jednak polegać tylko na wypłacie zapomóg i zasiłków, ale na szkoleniach i tworzeniach miejsc pracy na wsi, ale poza rolnictwem. W małych gospodarstwach zbyt często dzieci dziedziczą nie tylko ziemię, ale także biedę. A unijne środki nie wiele tu zmienią.

prof. Andrzej Kowalski – Instytut Ekonomiki Rolnictwa: związek między dopłatami bezpośrednimi, innymi instrumentami, z których w mniejszym, czy w większym zakresie mogą rolnicy niskotowarowi korzystać z poprawą efektywności, jest bardzo niewielki, żeby nie powiedzieć żaden.

W Polsce obserwujemy teraz proces polaryzacji. Z jednej strony następuje komasacja produkcji, jest coraz więcej dużych i silnych gospodarstw. Ale rośnie także liczba tych niskotowarowych.