Komisja Europejska proponuje zaniechanie przeprowadzania interwencji publicznej w odniesieniu do kukurydzy

Komisja Europejska zaproponowała wycofanie systemu skupu interwencyjnego kukurydzy począwszy od roku gospodarczego 2007/2008. Pod koniec roku gospodarczego 2005/2006 unijne zapasy interwencyjne kukurydzy gwałtownie wzrosły do 5,6 milionów ton, co stanowi 40 % całkowitych zapasów interwencyjnych. Jeśli istniejący obecnie system nie zostanie zmieniony, przewiduje się, że wspomniane zapasy, których skup i magazynowanie opłacane są ze środków publicznych, wzrosną w 2013 r. aż do 15,6 milionów ton.

Możliwości znalezienia rynków zbytu dla gwałtownie wzrastających zapasów są ograniczone, a kukurydza nie nadaje się do długotrwałego przechowywania. Regiony, które tradycyjnie były eksporterami kukurydzy na rynki światowe, obecnie przeznaczają znaczną część swoich zbiorów bezpośrednio do skupu interwencyjnego. Zaniechanie dalszego przeprowadzania skupu interwencyjnego kukurydzy umożliwiłoby osiągnięcie nowej równowagi na unijnym rynku zbóż oraz doprowadziłoby do przywrócenia właściwej roli interwencji jako środka zabezpieczającego. Niniejszy wniosek zostanie następnie przekazany do Rady i Parlamentu Europejskiego.

„Rolnicy przy podejmowaniu decyzji powinni kierować się sytuacją na rynku, zamiast zajmować się produkcją zbóż z założenia przeznaczonych do skupu interwencyjnego.” – powiedziała Mariann Fischer Boel, komisarz ds. Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich. „Zasada ta stanowi podstawę reform przeprowadzanych od 2003 r. Jeśli nie wprowadzimy tej zmiany, zapasy publiczne będą nadal wzrastały a wielu rolników będzie nadal uprawiać kukurydzę jedynie w celu sprzedaży do składowania w magazynach państwowych. Jak wynika z doświadczeń dotyczących żyta, wycofanie zakupów interwencyjnych tego zboża w 2003 r. doprowadziło do zdynamizowania rynku i korzystniejszych cen dla rolników. Nawet po wprowadzeniu tej zmiany w odniesieniu do kukurydzy, rolnicy uprawiający zboża będą nadal korzystać ze skupu interwencyjnego jako środka zabezpieczającego w przypadku innych podstawowych zbóż takich jak pszenica i jęczmień.

Uzasadnienie wniosku
Możliwości znalezienia rynków zbytu dla zapasów kukurydzy są ograniczone. Światowe ceny kukurydzy są najniższe wśród wszystkich podstawowych zbóż i w związku z tym odsprzedaż kukurydzy na rynkach światowych wiąże się z wysokimi kosztami finansowymi. Zbyt na terenie UE jest ograniczona za względu na wysokie koszty transportu i może doprowadzić do zakłócenia wydajnego funkcjonowania rynku wewnętrznego.

Kukurydza nie nadaje się do długotrwałego przechowywania. Jej jakość może szybko ulec pogorszeniu powodując biologiczny rozkład ziaren, w tym pojawienie się grzybów i szkodników. Mimo że Komisja przyjęła ostatnio bardziej surowe kryteria w celu zapewnienia, że kukurydza przeznaczona do skupu interwencyjnego w większej mierze nadaje się do magazynowania, nie jest to jednak właściwe rozwiązanie problemu wzrastających zapasów.

Niniejszy wniosek poprawi integrację unijnego rynku zboża. Kukurydza uprawiana w nadmiarze w centralnych regionach Europy stanie się ponownie konkurencyjna zarówno na rynkach krajowych, jak i światowych. Poprzez obniżenie kosztów pasz wniosek przyczyni się również do zwiększenia konkurencyjności hodowli trzody chlewnej i drobiu w tych regionach, a to spowoduje rozwój gospodarczy.

W znacznej mierze ograniczony zostałby ogólny poziom zapasów interwencyjnych. Ocenia się, że utrzymanie obecnie istniejącego systemu doprowadziłoby w 2013 r. do zapasów wynoszących 18,9 milionów ton (w tym 15,6 milionów ton kukurydzy). Wycofanie kukurydzy z zakupów interwencyjnych doprowadziłoby do ograniczenia zapasów do około 10 milionów ton w 2013 r. Zapasy te obejmowałyby jedynie zboża nadające się do długotrwałego przechowywania i mogłyby być wprowadzone do sprzedaży na lepszych warunkach.

Utrzymanie status quo oznaczałoby stałe wydatki na poziomie ponad 300 milionów EUR rocznie na magazynowanie nadmiaru zboża, natomiast zakończenie interwencji na rynku kukurydzy doprowadziłoby do zaoszczędzenia w sumie 617,8 milionów EUR w latach 2008-2014. Roczne wydatki zmniejszyłyby się do poziomu poniżej 300 milionów EUR od 2008 r. i poniżej 200 milionów EUR od 2012 r.

Kukurydza jest wysiewana jedynie wiosną, a zatem jest to odpowiedni moment do przedłożenia tego wniosku, tak by rolnicy mogli podjąć odpowiednie decyzje co do sezonu uprawnego 2007.

Zasady systemu interwencji:
Unijny system interwencji na rynku zboża oznacza jednolitą cenę w wysokości 101,31 EUR za tonę, którą rolnicy otrzymują przy sprzedaży zboża do składowania w magazynach państwowych, jeżeli nie udało im się znaleźć rynku zbytu. Obecnie system interwencji obejmuje pszenicę zwyczajną, pszenicę durum, jęczmień, kukurydzę i sorgo.

W większości państw członkowskich ceny rynkowe są zazwyczaj wyższe od ceny skupu interwencyjnego. Jednak obecnie istniejący system jest bardzo korzystny dla oddalonych od głównych obszarów konsumpcji regionów o niższych kosztach produkcji. W takich regionach system interwencji nie spełnia już swojej pierwotnej roli, jaką jest zabezpieczenie, lecz stał się komercyjnym rynkiem zbytu. W wyniku tego regiony UE ubogie w zboża zmuszone są do płacenia wyższych cen, natomiast dokonuje się skupu interwencyjnego znacznych ilości zboża, tam gdzie zboża uprawiane są w nadmiarze.