Od jakości kiszonki z kukurydzy, którą jedzą krowy zależy ich zdrowie oraz ilość uzyskanego mleka. Sprawdź, czego trzeba dopilnować przy zbiorze, dlaczego powietrze to twój wróg i jaką folię wybrać do okrycia kiszonki. Gra idzie o dużą stawkę, bo popełnionych błędów nie da się później naprawić, a straty mogą sięgnąć 30 procent.
Kiszenie kukurydzy zakończy się sukcesem jeśli:
zbierzesz kukurydzę w odpowiedniej fazie wzrostu,
przygotujesz drobną sieczkę,
maksymalnie ograniczysz dostęp tlenu do zielonki,
dobrze ugnieciesz kiszonkę oraz prawidłowo zabezpieczysz ją folią.
Cały proces produkcji kiszonki powinien trwać nie dłużej niż 3 dni.
To podstawowe wskazówki, przejdźmy do szczegółów.
Ze zbiorem kukurydzy na kiszonkę warto poczekać do woskowej dojrzałości ziarna. Dzięki temu zyskasz większy udział kolby w suchej masie całej rośliny (z 35 proc. do 50 proc.) i jej wyższą wartość energetyczną.
Zbiór kolby rozpocznij w fazie woskowej lub woskowo-szklistej. Dlaczego ta faza wegetacji?
Ziarniak zawiera wówczas dużo skrobi. Łatwo go rozdrobnić w sieczkarni, a plony z suchej masy na hektar są wtedy najwyższe. W późniejszych fazach wegetacji wyniki są gorsze, bo ziarniak twardnieje i staje się suchy.
Jak sprawdzić czy kukurydza nadaje się do zbioru?
Jest prosty sposób. Musisz obejrzeć linię mleczną ziarniaka. Jeśli zobaczyłeś ją w ⅓ od podstawy ziarniaka, to zawartość suchej masy wynosi ok. 35 proc. Pamiętaj żeby kukurydzę zbierać w suchy, bezwietrzny dzień. Idealna pora to zazwyczaj popołudnie kiedy słońce osuszy już rosę.
Zebrany materiał należy odpowiednio rozdrobnić. Dzięki temu ułatwisz przeniknięcie wartości odżywczych (skrobi) do organizmu krowy.
Ustaw sieczkarnie na cięcie na długość 8-10 cm. Dzięki temu wszystkie ziarniaki zostaną rozgniecione lub przynajmniej naruszone (inaczej całe ziarno przejdzie przez przewód pokarmowy zwierzęcia i zostanie wydalone). Drobno posiekaną zielonkę łatwiej później ubijesz.
Im surowiec później zebrany - twardszy i suchy - tym cięcie powinno być krótsze. Podczas kiszenia kukurydzy warto użyć zakiszacza - tak potocznie nazywa się dodatek konserwujący. Dzięki dodatkowi nie dojdzie do wtórnej fermentacji czyli zjawiska wywołanego namnażaniem bakterii kwasu masłowego. Do wyboru są preparaty chemiczne i naturalne (bakterie kwasu mlekowego).
Zwieziony materiał rozkładasz równomiernie warstwami i natychmiast ubijasz. Wykorzystaj do tego ciągnik, najlepiej o szerokich kołach.
Ubijanie powinno trwać jeszcze przez godzinę po zwiezieniu ostatniej partii zielonki.
Celem jest pozbycie się powietrza z pryzm. Nie ma pośpiechu. Im dokładniej ubijesz zwieziony surowiec, tym mniej zostanie w nim powietrza - zmniejszysz ryzyko wtórnej fermentacji i zachowasz wysoką wartość odżywczą kiszonki.
Uwaga! Zadbaj, żeby koła były czyste, bez ziemi czy obornika. Z zanieczyszczonej zielonki powstanie niskiej jakości kiszonka. A tego chcesz uniknąć. Solidnie ubita kiszonka kukurydzy jest już w silosie lub na pryzmie. Teraz kolejny ruch. Jednak najpierw kluczowe pytanie. Być może już wcześniej o nim pomyślałeś.
Dlaczego kiszonka z kukurydzy nie lubi powietrza?
Brak tlenu jest niezbędny do rozwoju bakterii kwasu mlekowego. Dzięki właściwemu stężeniu tego kwasu kiszonka nie psuje się i można ją długo przechowywać. Powietrze jest też sprzymierzeńcem pleśni. Pojawienie się grzybów w kiszonce obniża jej wartość i może źle wpłynąć na zdrowie krów.
Dlatego zakiszoną kukurydzę musisz szczelnie okryć folią. Tak zabezpieczysz ją przed dostępem tlenu i wodą. Odpowiednio dobrana folia kiszonkarska może przesądzić o wartości kiszonki, a w dalszej perspektywie ilości pozyskanego mleka.
Na rynku dostępnych jest wiele folii do kiszonki. Różnią się jakością i parametrami. Zamiast stosować kosztowną metodę prób i błędów, warto sięgnąć po sprawdzony produkt.
Spójrzmy na folię do kiszonki BÖCK Blue 9, którą możemy kupić u polskiego dystrybutora firmy Agro-Tech Junoszyn. Jej największym atutem jest ekstremalna bariera tlenowa. Co to znaczy?
Kiszonka przykryta folią BÖCK Blue 9 jest prawie całkowicie gazoszczelna. Omawiana folia ma parametry o 99 proc. niższe od standardu DLG.
Folia składa się z 9 warstw (inne mają ich zazwyczaj 3-5). Jest elastyczna i sprężysta. Jej wytrzymałość to 28 MPa (w porównaniu do standardowego 17-20 MPa).
To nie wszystko. Górna, niebieska warstwa folii BÖCK Blue 9 gwarantuje ochronę przed światłem i promieniowaniem UV przez 18 miesięcy. Dzięki temu kiszonce nie grozi nagrzewanie. Dla hodowcy użycie tej folii, to zaoszczędzony czas i pieniądze.
Oto inne atuty folii BÖCK Blue 9:
używając jej mamy czyste sumienie – folia BÖCK Blue 9 w odróżnieniu od innych, w pełni nadaje się do recyclingu,
zachowuje swoje właściwości w ekstremalnych warunkach, np. przy bardzo niskich i bardzo wysokich temperaturach (od - 50 do + 70︒C),
jej właściwości nie zależą od wilgotności kiszonki,
dostępna jest standardowo w szerokościach do 32 m i długościach do 200 m. Na zamówienie można zdobyć również większe rozmiary.
Folią BÖCK Blue 9 zabezpieczysz pryzmę oraz okryjesz silos kiszonki z kukurydzy.