Spotkanie grupy roboczej ds. wdrażania zasad integrowanej ochrony roślin

W Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi w dniu 26.05.2015r. odbyło się kolejne z cyklicznych spotkań grupy roboczej do spraw systemu wspomagania decyzji w Integrowanej Ochronie Roślin. Jednym z główniejszych celów obrad było poruszenie kwestii związanych z wdrażaniem zasad integrowanej ochrony roślin, oraz możliwości wsparcia finansowego działań na rzecz IOR.

 Ze względu na dużą wagę zagadnienia oprócz przedstawicieli MRiRW, branżowych Państwowych Instytutów Badawczych, Centrum Doradztwa Rolniczego uczestniczyli również koordynatorzy do spraw Integrowanej Ochrony Roślin i przedstawiciele wszystkich Wojewódzkich Ośrodków Doradztwa Rolniczego.

Spotkanie otworzył Dyrektor Departamentu Hodowli I Ochrony Roślin w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi Pan Bogusław Rzeźnicki. Kontynuując spotkanie, przedstawił kwestię monitorowania wybranych organizmów szkodliwych. Na początku szczególną uwagę poświęcił pojawieniu się nowego zagrożenia, jakim jest muszka plamoskrzydła Drosophila suzukii.  Jest to gatunek inwazyjny występujący na wszystkich dojrzewających owocach miękkich, powodujący duże straty w produkcji. Bliższych informacji na temat udzieliła Pani prof. Barbara Łabanowska z Instytutu Ogrodnictwa. Przedstawiając jednocześnie wspólnie z MRiRW propozycję zorganizowania monitoringu tego agrofaga w ramach struktur Państwowej Inspekcji Ochrony Roślin i Nasiennictwa oraz Ośrodków Doradztwa Rolniczego. Zapewniła również o wsparciu merytorycznym Instytutu Ogrodnictwa oraz opracowaniu metodyki monitorowania tego szkodnika w Polsce.

Kolejny prelegent, Pan dyrektor Pomorskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego w Gdańsku Aleksander Mach przedstawił realizowany w praktyce program doradczy w zakresie integrowanej ochrony roślin. Omówił organizację doradztwa na rzecz integrowanej ochrony roślin w pomorskim ośrodku szczególnie uwzględniając zasady prowadzenia monitoringu agrofagów. Poruszył również szereg problemów w związku z realizacją zadań z zakresu integrowanej ochrony roślin. Dotyczą one głównie kosztów, braku odpowiedniego wyposażenia doradców i ich stanowisk pracy oraz braku dostępnych i wiarygodnych modeli chorobowych.

W dalszej części spotkania wypowiadali się przedstawiciele instytutów badawczych. Przedstawiali opracowane i już wdrożone modele symulacyjne rozwoju agrofagów, niezbędne do działania systemu wspomagania decyzji w ochronie roślin.

Na temat prognozowania zagrożenia jabłoni i grusz przez zarazę ogniową z wykorzystaniem systemu Marybl, który dostarcza ważnych informacji dotyczących możliwości zajścia infekcji drzew w różnych fazach fenologicznych mówił Pan Piotr Sobiczewski z Instytutu Ogrodnictwa w Skierniewicach.  Dane te są pomocne w planowaniu lustracji sadów oraz podjęciu decyzji o wykonaniu zabiegów ochronnych, w tym eliminacji potencjalnego źródła infekcji, co w efekcie prowadzi do obniżenie strat spowodowanych wystąpieniem choroby.

Z kolei Pan Sylwester Masny szeroko omówił różne modele prognostyczne stosowane obecnie w praktyce sadowniczej w ramach systemów wspomagania decyzji w ochronie jabłoni przed parchem jabłoni. Podkreślił również, że prognozowanie i sygnalizacja ryzyka infekcji stanowi o wysokiej skuteczności ochrony oraz ograniczenia zużycia fungicydów. Należy również udoskonalać modele symulacyjne i dostosowywać je do warunków Polski. Szeroko też zostały omówione przez Pana Gabriela Łabanowskiego najpilniejsze potrzeby w ochronie warzyw oraz stan aktualny modeli symulujących rozwój szkodników w tych uprawach.

Pan Andrzej Zaliwski z Instytutu Uprawy Nawożenia i gleboznawstwa w Puławach przedstawił dokonania instytutu w zakresie wspomagania decyzji w integrowanej ochronie roślin. Przedstawił już funkcjonujące oprogramowania działające na stronie http://www.ipm.iung.pulawy.pl/. Dotyczą one chorób zbóż – septorii i łamliwości źdźbła, oraz programu NegFry do zwalczania zarazy ziemniaka.

O ochronie rzepaku mówiła Pani Joanna Jędryczka z Instytutu Genetyki Roślin PAN. Przedstawiła działający już 10 lat system Prognozowania Epidemii Chorób SPEC w ramach, którego precyzyjnie dokonuje się monitoringu suchej zgnilizny rzepaku oraz określa się ryzyko zagrożenia występowania tej choroby. Informacje te pomagają podjąć decyzję o zabiegu ochrony. System obejmuje swym zasięgiem cały kraj i jest największym na świecie systemem monitorowania inokulum pierwotnego grzybów powodujących suchą zgniliznę kapustnych. Jak podkreśliła Pani Jędryczka powinien obejmować nie tylko teren Polski, ale całą Europę.

Pan Henryk Skórnicki, dyrektor oddziału w Radomiu Centrum Doradztwa Rolniczego, omówił aktualny stan potrzeb doradztwa we wdrażaniu zasad integrowanej ochrony roślin na podstawie zapotrzebowań, jakie zgłosiły Wojewódzkie Ośrodki Doradztwa. Zgłoszenia dotyczyły wyposażenia ośrodków w stacje agrometeorologiczne, wyposażenia stanowisk pracy i osobistego doradcy. Ośrodki określiły również zgodnie ze specyfiką produkcji na ich terenie, jakie są najistotniejsze na dzień dzisiejszy modele symulacyjne rozwoju agrofagów, niezbędne do działania systemu wspomagania decyzji w ochronie roślin. Poruszona została również kwestia kosztów funkcjonowania doradztwa dla integrowanej ochrony roślin.

Na temat możliwości zdobycia środków potrzebnych do sfinansowania tych zamierzeń mówił Pan Adamczyk z-ca dyrektora Centrum Doradztwa Rolniczego w Brwinowie. Wskazał specjalny program Polska Cyfrowa w latach 2014-2020 jako potencjalne źródło pokrycia 100% potrzeb.  Ponieważ uzyskanie wsparcia w ramach tego programu wymaga spełnienia wielu kryteriów formalnych i merytorycznych istotnych dla rolnictwa i doradztwa na terenie całego kraju, jako beneficjenta zaproponował Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi. Zaproponował również powołanie zespołu do opracowania wniosku.