aaaaaaaaaaaJOHN_DEERE1

Wszystko o pomocy dla rodzin poszkodowanych przez suszę

3 października 2006

Rada Ministrów w dniu 29 sierpnia 2006 r przyjęła rozporządzenie w sprawie szczegółowych warunków realizacji programu pomocy dla gospodarstw rolnych w celu złagodzenia skutków suszy (Dz. U. Nr 155, poz. 1109).

Na podstawie tego rozporządzenia gospodarstwa rolne poszkodowane wskutek suszy, w których komisje powołane przez wojewodów ma podstawie § 20 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 30 stycznia 1996 r. w sprawie szczegółowych kierunków działań Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa oraz sposobów ich realizacji (Dz. U. Nr 16, poz. 82 z późn. zm.) oszacowały straty mogą ubiegać się o:
1. zasiłki dla rodzin rolniczych prowadzących gospodarstwo rolne, w których straty oszacowane przez komisję wyniosą średnio w uprawach rolnych w wysokości powyżej 30 % (pomoc będzie udzielana bez wywiadu środowiskowego) w wysokości:
- dla rodzin rolniczych prowadzących gospodarstwa rolne o powierzchni do 5 ha użytków rolnych – 500 zł,
- dla rodzin rolniczych prowadzących gospodarstwa rolne o powierzchni powyżej 5 ha użytków rolnych – 1000 zł

2. dodatkową pomoc w wysokości 392 zł dla poszkodowanych przez suszę gospodarstw rolnych prowadzących produkcję zwierzęcą, jeżeli straty w użytkach zielonych przekroczą 30 %.

Najczęściej zadawane pytania dotyczące rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 29 sierpnia 2006 r. w sprawie szczegółowych warunków realizacji programu pomocy dla gospodarstw rolnych w celu złagodzenia skutków suszy (Dz.U.Nr 155, poz. 1109):
1. Czy pomoc przysługuje małżonkom posiadającym gospodarstwo rolne zatrudnionym poza rolnictwem, za których opłacane są składki do Zakładu Ubezpieczenia Społecznego ?
Zgodnie z § 2 ust. 1 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 29 sierpnia 2006 r. w sprawie szczegółowych warunków realizacji programu pomocy dla gospodarstw rolnych w celu złagodzenia skutków suszy pomocy udziela się rodzinom rolniczym, których gospodarstwa rolne zostały dotknięte suszą w 2006 r., jeżeli co najmniej jedna osoba w rodzinie rolniczej jest rolnikiem w rozumieniu przepisów o ubezpieczeniu społecznym rolników i podlega temu ubezpieczeniu z mocy ustawy. Ubezpieczeniem społecznym rolników z mocy ustawy zgodnie z art. 7 ust. 1 i art. 16 ust. 3 ustawy z dnia 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników ( Dz. U. z 2002 r. Nr 73, poz.764 z późn. zm.), nie podlegają rolnicy lub domownicy podlegający innemu ubezpieczeniu społecznemu lub posiadający ustalone prawo do emerytury lub renty albo posiadający ustalone prawo do świadczeń z ubezpieczeń społecznych. Zatem pomoc z tytułu złagodzenia skutków suszy nie przysługuje osobom odprowadzającym składki do ZUS.

2. Czy pomoc przysługuje rencistom i emerytom, jeśli żaden z domowników nie ma opłacanych składek w Kasie Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego ?
Pomoc taka również nie przysługuje emerytom i rencistom, jako że, skoro posiadają ustalone prawo do emerytury lub renty, nie podlegają ubezpieczeniu społecznemu rolników z mocy ustawy, a więc nie spełniają warunków przewidzianych w przedmiotowym rozporządzeniu.

3. Czy pomoc przysługuje dzierżawcom gospodarstwa rolnego ?
Zgodnie z art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 15 listopada 1984 r. o podatku rolnym (tekst jednolity Dz.U. z 1993r. Nr 94, poz. 431 z późn. zmian.) za gospodarstwo rolne uważa się obszar gruntów sklasyfikowanych w ewidencji gruntów i budynków jako użytki rolne lub grunty zadrzewione i zakrzewione na użytkach rolnych o łącznej powierzchni przekraczającej 1 ha lub 1 ha przeliczeniowy, stanowiących własność lub znajdujących się w posiadaniu m.in. osoby fizycznej.
Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. kodeks cywilny (Dz.U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.) w art. 336 stanowi, że posiadaczem rzeczy jest zarówno ten, kto nią faktycznie włada jak właściciel (posiadacz samoistny), jak i ten, kto nią faktycznie włada jak użytkownik, zastawnik, najemca, dzierżawca lub mający inne prawo, z którym łączy się określone władztwo nad cudzą rzeczą (posiadacz zależny). A zatem posiadaczem jest także dzierżawca prowadzący produkcję rolniczą na dzierżawionych użytkach rolnych na podstawie umowy cywilno-prawnej. Dzierżawca zatem może ubiegać się o pomoc z tytułu złagodzenia skutków susz, o ile spełnia warunki do otrzymania tej pomocy, określone w przedmiotowym rozporządzeniu, tj. podlega ubezpieczeniu społecznemu rolników z mocy ustawy jako rolnik.

4. Czy pomoc przysługuje osobom podlegającym ubezpieczeniu w Kasie Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego na wniosek ?
Jednym z warunków otrzymania pomocy na mocy przedmiotowego rozporządzenia jest podleganie ubezpieczeniu społecznemu rolników z mocy ustawy. Zatem pomoc nie przysługuje, gdy osoba podlega temu ubezpieczeniu na wniosek.

5. Czy pomoc przysługuje osobom prowadzącym gospodarstwa w przypadku nieuregulowanej sytuacji majątkowej ?
W przypadku „nieuregulowanej sytuacji majątkowej gospodarstwa rolnego”, gdy osoby prowadzące w takim gospodarstwie działalność rolniczą są rolnikami w rozumieniu ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników, a zatem prowadzą osobiście i na własny rachunek działalność w pozostającym w ich posiadaniu gospodarstwie, mogą ubiegać się o pomoc z tytułu złagodzenia skutków suszy. Ustawa bowiem nie zawęża pojęcia „rolnik” tylko do właścicieli gospodarstwa, ale obejmuje nim również posiadaczy w rozumieniu kodeksu cywilnego. Jeżeli więc ww. posiadacz podlega ubezpieczeniu społecznemu rolników z mocy ustawy jako rolnik może ubiegać się o przedmiotową pomoc.

6. Czy pomoc przysługuje rodzinie rolniczej, z której rodzice ubezpieczeni są w Zakładzie Ubezpieczenia Społecznego, natomiast dzieci w Kasie Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego jako domownicy ?
Co do sytuacji przedstawionej w tym pytaniu, należy stwierdzić, że skoro dzieci, pomimo ubezpieczenia w KRUS, nie są rolnikami w rozumieniu art. 6 pkt 1 ww. ustawy, a jedynie domownikami, pomoc nie przysługuje. Jeżeli zaś co najmniej jedna osoba w rodzinie jest rolnikiem w rozumieniu ww. ustawy i podlega ubezpieczeniu z mocy ustawy, można wnioskować o przedmiotową pomoc.

7. Czy gmina miejsca zamieszkania rolnika powinna wypłacić zasiłek biorąc pod uwagę sumę powierzchni gospodarstw w różnych gminach? Jaki powinien być tryb postępowania w zakresie przekazywania protokołów oszacowania strat w sytuacji, gdy gospodarstwa leżą na terenie różnych województw. W jaki sposób należy określić średnią wysokość szkód, jeżeli rolnik prowadzi gospodarstwo na terenie dwóch różnych gmin. Z protokołu szacowania strat wynika, że przykład w gospodarstwie rolnym położonym na terenie jednej gminy straty wyniosły 20% natomiast na terenie drugiej gminy 80%.
Pomoc jest jednorazowa i przysługuje w wysokości:
1) 500 zł – w przypadku rodziny rolniczej prowadzącej gospodarstwo rolne o powierzchni do 5 ha użytków rolnych;
2) 1.000 zł – w przypadku rodziny rolniczej prowadzącej gospodarstwo rolne o powierzchni powyżej 5 ha użytków rolnych.
Rolnik spełniający wymogi do ubiegania się o pomoc społeczną składa jeden wniosek w gminie właściwej ze względu na miejsce jego zamieszkania. Po wszczęciu postępowania w sprawie udzielenia pomocy kierownik gminnego ośrodka pomocy społecznej ustala średnią wysokość szkód w danym gospodarstwie rolnym na podstawie protokółu oszacowania szkód sporządzonego przez komisję powołaną przez wojewodę na podstawie § 20 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 30 stycznia 1996 r. w sprawie szczegółowych kierunków działań Agencji restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa oraz sposobów ich realizacji (Dz. U. Nr 16, poz. 82 z późn. zm.) i przekazanego przez wojewodę za pośrednictwem wójta (burmistrza, prezydenta miasta).
Warunkiem ubiegania się o pomoc społeczną jest poniesienie szkód w uprawach rolnych w gospodarstwie rolnym średnio w wysokości powyżej 30%. Przy wyliczaniu tego wskaźnika dla danego gospodarstwa należy uwzględnić:
- łączną powierzchnię upraw rolnych w danym gospodarstwie,
- powierzchnię upraw na której wystąpiły szkody oraz poziom szkód w tych uprawach.
Zatem, w przypadku posiadania jednego gospodarstwa rolnego, bez znaczenia pozostaje fakt położenia go na terenie kilku gmin, bowiem straty wynoszące średnio 30% muszą dotyczyć całego gospodarstwa.
Co do trybu przekazywania protokołów w przypadku położenia gospodarstwa na terenie kilku gmin lub województw, to należy stwierdzić, że kierownik ośrodka pomocy społecznej, do którego wpłynął wniosek o przyznanie pomocy powinien wystąpić w trybie art. 52 KPA do właściwych wójtów, burmistrzów, prezydentów miast o przekazanie niezbędnych protokołów dotyczących tych części gospodarstwa, które położone są poza obszarem gminy zamieszkania wnioskodawcy. Zgodnie bowiem z ww. przepisem w toku postępowania organ administracji publicznej zwraca się do właściwego terenowego organu administracji rządowej lub do organu samorządu terytorialnego, o wezwanie osoby zamieszkałej lub przebywającej w danej gminie lub mieście do złożenia wyjaśnień lub zeznań albo do dokonania innych czynności, związanych z toczącym się postępowaniem. Dopiero bowiem zebranie całości informacji o skutkach suszy umożliwia oszacowanie rzeczywistej wielkości poniesionych szkód w danym gospodarstwie.

8. Czy ośrodek pomocy społecznej powinien żądać dokumentów potwierdzających: ubezpieczenie społeczne rolników, powierzchnię gospodarstwa, posiadanie zwierząt czy też wydawać decyzję tylko na podstawie wniosku i zawartego w nim oświadczenia? Jeśli tak, jakie powinny to być dokumenty.
Z przepisów ww. rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 29 sierpnia 2006 r. nie wynika obowiązek dołączania przez producenta rolnego do wniosku jakichkolwiek innych dokumentów. Zażądanie przez organ, na podstawie ogólnych przepisów kpa, przedłożenia odrębnego oświadczenia np. o dzierżawionych użytkach lub umowy dzierżawy lub potwierdzających: ubezpieczenie społeczne rolników, powierzchnię gospodarstwa czy też posiadanie zwierząt może mieć miejsce tylko w sytuacjach budzących wątpliwości organu, kiedy te dodatkowe dokumenty mogłyby posłużyć do dokładanego wyjaśnienia stanu faktycznego i ostatecznie – właściwego załatwienia sprawy.

9. Czy posiadanie jednej sztuki bydła, kozy, owcy, konia uprawnia do podwyższonej pomocy?
Pomoc zwiększa się o 392 zł w przypadku rodziny rolniczej prowadzącej gospodarstwo rolne, w którym utrzymuje się bydło, owce, kozy lub konie, jeżeli szkody w użytkach zielonych tego gospodarstwa spowodowane suszą wynoszą powyżej 30%.
Biorąc pod uwagę cel, dla którego ww. rozporządzenie zostało ustanowione, którym ma być udzielenie pomocy rodzinom poszkodowanym w wyniku klęski suszy posiadanie jednego zwierzęcia nie jest podstawą odmowy przyznania przedmiotowego dodatku.
Zgodnie z załącznikiem do uchwały Rady Ministrów Nr 129/2006 z dnia 1 sierpnia 2006 r. wypłata pomocy będzie następować łącznie z zasiłkami poprzez odpowiednie zwiększanie wypłacanej kwoty dla rodzin rolniczych prowadzących gospodarstwa rolne, w których prowadzona jest produkcja zwierzęca.
Zatem, nawet w przypadku posiadania jednego zwierzęcia, należy uznać, że w gospodarstwie prowadzona jest produkcja zwierzęca, a zatem dodatek powinien zostać przyznany, o ile spełnione zostały pozostałe warunki otrzymania pomocy.

10. Czy zwiększona pomoc przysługuje rolnikom, którzy posiadają zwierzęta, o których mowa w rozporządzeniu, lecz szkody powstały nie w użytkach zielonych, a na gruntach rolnych obsianych trawą, lucerną, koniczyną, saradelą?
Użytki zielone stanowią część użytków rolnych, użytkowanych jako łąki lub pastwiska, także jako łąki i pastwiska przemienne, zakładane na gruntach rolnych na przeciąg kilku lat. Zgodnie z § 68 pkt 3 i 4 rozporządzenia Ministra Rozwoju Regionalnego i Budownictwa z dnia 29 marca 2001 r. w sprawie ewidencji gruntów i budynków (Dz. U. Nr 38, poz. 454) w ramach użytków rolnych wyróżnia się m.in.:
- łąki trwałe, oznaczone symbolem – Ł,
- pastwiska trwałe, oznaczone symbolem – PS.
Jeżeli zatem grunty obsiane trawą, lucerna itd. nie są użytkami zielonymi, pomocy nie zwiększa się o kwotę określoną w § 5 ust. 2 rozporządzenia w sprawie szczegółowych warunków realizacji programu pomocy dla gospodarstw rolnych w celu złagodzenia skutków suszy.

11. Co zrobić z tymi rolnikami, którzy nie posiadają protokołów oszacowania strat sporządzonych przez Komisję powołana przez wojewodę, a chcą skorzystać z pomocy społecznej dla rodzin dotkniętych suszą?
Stosownie do § 2 pkt 1 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 29 sierpnia 2006 r. pomocy udziela się, jeśli wysokość szkód w danym gospodarstwie rolnym została oszacowana przez komisję powołaną przez wojewodę na podstawie § 20 rozporządzenia w sprawie szczegółowych kierunków działań Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa oraz sposobów ich realizacji i komisja sporządziła protokół z oszacowania tych strat. Zatem oszacowanie strat i sporządzenie protokołu przez komisję jest niezbędnym warunkiem otrzymania pomocy.
Jednakże należy zauważyć, że rozporządzenie w sprawie szczegółowych warunków realizacji programu pomocy dla gospodarstw rolnych w celu złagodzenia skutków suszy nie uzależnia przyznania zasiłku celowego od uzyskania lub wnioskowania innej formy pomocy, w tym kredytów preferencyjnych. W przypadkach np. gdy rolnicy są ubezpieczeni w KRUS na wniosek rolnika lub komisje nie oszacowały strat w niektórych gospodarstwach, chociaż były do tego zobowiązane na mocy przedmiotowego rozporządzenia, skutkiem czego rolnicy, nie ze swojej winy, nie mogą ubiegać się o pomoc na podstawie rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 29 sierpnia 2006 r., rolnicy ci mogą ubiegać się o przyznanie im zasiłków celowych na ogólnych zasadach wynikających z art.40 ust. 2 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz. U. Nr 64, poz. 593 z późn. zm.). Zgodnie bowiem z ww. przepisem, zasiłek celowy może być przyznany także osobie albo rodzinie, które poniosły straty w wyniku klęski żywiołowej lub ekologicznej.

12. Protokoły oszacowania szkód sporządzone przez komisję powołaną przez wojewodę nie zawierają informacji o wielkości gospodarstwa rolnego, zaś jedynie o wielkości gruntów, na których wystąpiły straty. Ponadto w wielu przypadkach jedna rodzina może występować w wykazie kilkakrotnie, w zależności od miejsca położenia gospodarstwa rolnego na terenie gminy.
Jednym z warunków ubiegania się o pomoc społeczną jest poniesienie szkód w uprawach rolnych w gospodarstwie rolnym średnio w wysokości powyżej 30%. Przepisy rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 29 sierpnia 2006 r. nie przewidują odstępstw w tym zakresie.
Należy ponadto stwierdzić, że zgodnie z § 4 ust. 2 ww. rozporządzenia, średnią wysokość szkód ustala kierownik ośrodka pomocy społecznej, na postawie protokołu oszacowania. Zatem ostateczną decyzję w tej sprawie podejmuje kierownik.
Należy również zauważyć, że zgodnie z § 4 ust.1 przedmiotowego rozporządzenia, rolnik składa tylko jeden wniosek w ośrodku pomocy społecznej gminy właściwej ze względu na miejsce zamieszkania rolnika. Oznacza to, że nawet w przypadku, gdy grunty rolne położone są na terenie kilku gmin, to prawodawca nakazuje traktować je jako jedno gospodarstwo. W takim gospodarstwie dokonuje się oszacowania strat, które muszą wynosić średnio powyżej 30 % w skali całego gospodarstwa, by została przyznana stosowna pomoc. Nie jest zatem prawidłowa sytuacja, gdy „jedna rodzina może występować w wykazie kilkakrotnie”, gdyż zasadą jest, że jedna rodzina posiada jedno gospodarstwo i z tego tytułu może raz wnioskować o przyznanie pomocy na złagodzenie skutków suszy, o ile zostały spełnione wszystkie przesłanki przewidziane przez prawo.

13. Jak należy obliczać 30% strat w użytkach zielonych ?
Przy obliczaniu strat w użytkach zielonych dla celów ubiegania się o dodatkową pomoc społeczną w wysokości 392 zł, wysokość strat ustala się w wysokości powyżej 30% w stosunku do łącznej powierzchni użytków zielonych w gospodarstwie rolnym, np. straty wynoszą 50% na powierzchni 5 ha użytków zielonych, natomiast w gospodarstwie rolnym powierzchni użytków zielonych wynosi 8 ha. Średni poziom strat w użytkach zielonych wynosi: (5ha x50%):8 ha = 31,25%.

14. W jaki sposób (metodą) wyliczać 30% strat w uprawach rolnych w gospodarstwie rolnym?
W tym przypadku mogą być przyjęte różne metody liczenia, bardzo prostą metodą jest np. przyjmując obszar upraw rolnych na których wystąpiły straty: zboża – 40% na 2 ha, ziemniaki – 60% na 5 ha, łączna powierzchnia upraw w gospodarstwie rolnym – 10ha. Średnie straty w gospodarstwie rolnym w uprawach rolnych wynoszą: (2 hax40%) + (5hax60%) : 10 ha = 38%.


POWIĄZANE

W dniu wczoraajszym, tj.  26 marca 2024 roku opublikowaliśmy w portalu ppr.pl ma...

Rosstat publikuje drugi raport statystyczny upraw w 2023 r. Produkcja pszenicy w...

Program azotanowy od ubiegłego roku pozwala dość elastycznie stosować nawozy azo...


Komentarze

Bądź na bieżąco

Zapisz się do newslettera

Każdego dnia najnowsze artykuły, ostatnie ogłoszenia, najświeższe komentarze, ostatnie posty z forum

Najpopularniejsze tematy

gospodarkapracaprzetargi
Nowy PPR (stopka)
Jestesmy w spolecznosciach:
Zgłoś uwagę