Przełomowy rok w realizacji PROW 2007-2013

Agencja Restrukturyzacji Modernizacji Rolnictwa weszła w decydujący etap wdrażania Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007-2013. Wszystkie 22 „działania”, które się w nim znajdują, zostały uruchomione  a  wartość zawartych przez Agencję umów o przyznaniu wsparcia finansowego z tego Programu  przekroczyła już 17,6 miliarda złotych. Dotychczas Agencja zdążyła już wypłacić beneficjentom ponad 12,8 miliarda zł, ale w 2010 r. kwota wypłat zostanie niemal podwojona bo do beneficjentów trafi kolejne 12 miliardów zł i będzie to absolutnie „rekordowa” kwota  wypłacona w ciągu jednego roku.

Zainteresowanie otrzymaniem pomocy finansowej z Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007 – 2013, którego budżet wynosi 17,2 miliarda euro, jest wśród rolników, przetwórców z sektora rolno-spożywczego i innych beneficjentów np. „Lokalnych grup działania” bardzo duże. Świadczy o tym ilość składanych w Agencji wniosków o udzielnie wsparcie i  suma „zakontraktowanych” pieniędzy w umowach z beneficjentami. ARiMR wraz z podmiotami zewnętrznymi zaangażowanymi w realizację tego Programu podpisała umowy i wydała decyzje o przyznaniu pomocy na łączną kwotę przekraczającą 17,6 miliarda zł. Znaczną część tych pieniędzy, bo aż ponad 12,8 miliarda zł, Agencja już przekazała na konta bankowe beneficjentów. Pozostali otrzymają wsparcie, gdy zrealizują inwestycje zapisane w umowach i prawidłowo je rozliczą. Niewielka część złożonych w ubiegłym roku wniosków nie została jeszcze rozpatrzona do końca.

W ARiMR trwają obecnie przygotowania do uruchomienia w tym roku kolejnych naborów wniosków o wsparcie udzielane ze środków z PROW 2007-2013. Terminy, w których będzie można składać odpowiednie dokumenty zostaną ogłoszone, zgodnie z obowiązującymi przepisami  i w większości przypadków odbędzie się  to na  dwa tygodnie przed uruchomieniem naboru na dane „działanie”. ARiMR planuje, że w 2010 r. beneficjenci PROW 2007 – 2013 otrzymają łączne wypłaty w wysokości 12 miliardów złotych. Będzie to więc o około 4 miliardy więcej niż w roku ubiegłym, który do tej pory był „rekordowy”.

Z wypłaconych dotychczas ponad 12,8 miliarda zł w ramach PROW 2007 – 2013 najwięcej, bo przeszło 3,9  mld zł Agencja przeznaczyła na realizację dopłat ONW. Dopłaty te  wspierają prowadzenie produkcji rolniczej na terenach górskich i innych obszarach o niekorzystnych warunkach gospodarowania. Wsparcie takie otrzymuje co roku około 750 tys. rolników.

Na wypłaty rent strukturalnych, które realizowane są bez żadnych zakłóceń, ARiMR wydała do 26 lutego br. z PROW 2007-2013 ponad 2,76 mld zł. Renty takie dostaje około 65 tys. rolników, którzy po ukończeniu 55 lat zdecydowali się na przekazanie gospodarstw następcom. W tym roku przewiduje się kolejny nabór wniosków o przyznanie rent, z którymi wiąże się przekazywanie gospodarstw w ręce młodych następców i poprawa struktury agrarnej w kraju.

Dla ponad 100 tys. rolników, którzy realizują programy rolnośrodowiskowe w swoich gospodarstwach, ARiMR wypłaciła z PROW 2007-2013 ponad 2,31 mld zł. Gospodarstwa przechodzące na ekologiczne metody produkcji lub stosujące technologie zapobiegające erozji gleb oraz zajmujące się hodowlą rodzimych ras zwierząt i uprawą cennych genetycznie gatunków roślin otrzymują  z tego programu dofinansowanie przez 5 lat. Dofinansowanie to ma im zrekompensować utratę dochodów, które osiągaliby stosując intensywnie nawozy sztuczne czy środki ochrony roślin.

Rolnikom, którzy zrealizowali inwestycje wspierane z działania „Modernizacja gospodarstw rolnych” Agencja wypłaciła ponad 1,67 mld zł. Taką pomoc finansową z PROW 2007-2013 otrzymało blisko16,3 tys. rolników, w tym już ponad 2,2 tys. beneficjentów,  którzy złożyli wnioski w 2009 r.  Większość tych pieniędzy inwestorzy przeznaczyli na zakup nowoczesnych ciągników, maszyn i urządzeń rolniczych. Podkreślić należy, że ARiMR podpisała dotychczas ponad 27,5 tys. umów o przyznaniu pomocy łącznie na blisko 3,7 miliarda złotych i oczekuje na złożenie wniosków o płatność po zakończeniu inwestycji.

Na premie ułatwiające młodym rolnikom start zawodowy Agencja wydała ponad 263 mln zł. Do 26 lutego br. premię taką w wysokości 50 tys. zł otrzymało 5268 rolników. W niedługim czasie, zgodnie z zapowiedzią Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi Marka Sawickiego, premia dla młodych rolników ma być podwyższona do 75 tys. zł. Wielu „młodych rolników” czekając na zwiększenie premii wstrzymało się z podpisaniem umów z ARiMR na dotychczasowych zasadach. Czekają  na wejście w życie korzystniejszych rozwiązań.

Rolnikom, którzy zalesili grunty, ARiMR wypłaciła w formie pomocy pokrywającej część kosztów oraz premii pielęgnacyjnych i zalesieniowych ponad 222 mln zł. Pieniądze te otrzymało około 10 tys. rolników, którzy założyli uprawy leśne na słabych glebach. Rolnicze użytkowanie takich gruntów nie gwarantowało rolnikom odpowiednich dochodów.

Dla wielu rolników szansą na zwiększenie ich dochodów oraz stworzenie nowych miejsc pracy m.in. dla domowników jest rozpoczęcie działalności gospodarczej niezwiązanej bezpośrednio z rolnictwem. Do nich jest kierowane działanie o nazwie „Różnicowanie w kierunku działalności nierolniczej”. Największe zainteresowanie uzyskaniem tego wsparcia można zauważyć w regionach mających dobre warunki do uruchomienia działalności agroturystycznej. Rolnicy, którzy rozpoczęli pozarolniczą działalność i złożyli wnioski o wsparcie do ARiMR otrzymali z PROW 2007-2013 dofinansowanie w wysokości ponad 112 mln zł. Wypłaty otrzymało blisko 1,5 tys. beneficjentów,  spośród ponad 3,5 tys. z którymi  ARiMR podpisała umowy o przyznanie pomocy z tego działania.

Grupom producentów rolnych ARiMR wypłaciła z PROW 2007-2013 blisko 89 mln zł. Urzędy marszałkowskie zarejestrowały ponad 500 grup. Dofinansowanie na pokrycie kosztów administracyjnych funkcjonowania otrzymało 480 grup.

Przedsiębiorcom z sektora rolno-przetwórczego, którzy zdążyli do tej pory zrealizować i rozliczyć inwestycje dofinansowywane z działania „Zwiększanie wartości dodanej podstawowej produkcji rolnej i leśnej”, ARiMR wypłaciła do 26 lutego 2010 r. ponad 105 mln zł. Wsparcie refinansujące część kosztów poniesionych na takie inwestycje wypłacone zostało 145 firmom spośród 584, z którymi Agencja podpisała umowy o przyznaniu pomocy. Łączna kwota wynikająca z podpisanych umów opiewa na ponad 884 miliony zł. Średnia wysokość pomocy wypłaconej w przeliczeniu na jeden projekt wynosi około 700 tysięcy zł. Wśród beneficjentów pomocy dominują firmy działające w branży mięsnej, mleczarskiej i owocowo-warzywnej Do Agencji zdążyło też wpłynąć 337 wniosków o wypłacenie pieniędzy. Złożyli je Ci przedsiębiorcy, którym udało się już wykonać inwestycje objęte dofinansowaniem. Oczekują oni na około 352 miliony zł. Niestety 455 beneficjentom Agencja, po rozpatrzeniu ich wniosków, była zmuszona odmówić przyznania pomocy bo wnioskodawcy nie spełniali kryteriów uzyskania wsparcia

ARiMR rozpoczęła  też płatności w ramach działania „Tworzenie i rozwój mikroprzedsiębiorstw”. Na razie na konta 34 firm, które zdążyły stworzyć nowe miejsca pracy, Agencja przekazała ponad 3 mln zł. Z ponad 860 firmami, które nadal je tworzą Agencja  podpisała umowy  o udzielnie wsparcia  na łączną kwotę blisko 120 milionów zł. Większość z tych firm zapowiada złożenie wkrótce wniosków o płatność. W tym roku przewiduje się zmniejszenie wymagań dla firm, które chcą stworzyć nowe miejsca pracy w związku z czym można przewidzieć zwiększenie zainteresowania otrzymaniem dofinansowania na ten cel i wszystko wskazuje, że liczba wniosków wzrośnie w stosunku do ubr.

Ponad 26 mln zł wypłacono na realizację inwestycji w ramach dwóch spośród sześciu tzw. działań delegowanych, wdrażanych przez samorządy wojewódzkie. Pieniądze te  z PROW 2007 – 2013 przeznaczone zostały na wsparcie działalności „Lokalnych grup działania” oraz inwestycji w „Odnowę i rozwój wsi”. Na kolejne blisko 3 miliardy złotych Samorządy Wojewódzkie zawarły umowy  z beneficjentami działania „Podstawowe usługi dla gospodarki i ludności wiejskiej”. ARiMR rozpocznie wypłacanie pieniędzy po zrealizowaniu i rozliczeniu przeprowadzonych inwestycji.

Dotychczasowy przebieg wdrażania PROW 2007-2013 pozwala mieć pewność, że tak jak to było w wypadku programów z lat 2004-2006, zostanie on zrealizowany w pełni a środki finansowe znajdujące się w jego budżecie będą wykorzystane w całości.