KE chce kredytów przyrodniczych – ale dokąd zmierzamy?

Pierwsza mapa drogowa dotycząca kredytów przyrodniczych – ale dokąd zmierzamy?

Bruksela, lipiec 2025 r. – Copa i Cogeca z uznaniem przyjmują opublikowaną w tym tygodniu przez Komisję Europejską mapę drogową dotyczącą kredytów przyrodniczych, której celem jest zaangażowanie prywatnych środków finansowych w działania na rzecz bioróżnorodności oraz odbudowy ekosystemów, poprzez uznanie wkładu zarządców gruntów. Choć zasada wynagradzania usług środowiskowych jest słuszna, dokument – jak podkreślają przedstawiciele europejskiego sektora rolniczego – wymaga dopracowania i większej przejrzystości, aby system ten mógł realnie zafunkcjonować w praktyce.

Ponieważ mapa drogowa wciąż opiera się na ogólnych i szerokich założeniach, Copa i Cogeca apelują o wstrzymanie się z dalszymi działaniami do czasu przeprowadzenia rzetelnej analizy i stworzenia solidnych podstaw operacyjnych. Doświadczenie pokazuje, że dobre intencje, pozbawione odpowiedniego przygotowania, mogą nie tylko zawieść, ale też przynieść skutek odwrotny do zamierzonego.

Brakuje definicji, mierników i realnych gwarancji dla rolników

Według Copa i Cogeca, rozwój systemu kredytów przyrodniczych musi rozpocząć się od jasnej metodologii definiowania i mierzenia tzw. kredytów przyrodniczych – a jest to zagadnienie złożone zarówno pod względem naukowym, jak i technicznym. Równie ważne jest zapewnienie warunków ramowych, które zagwarantują korzyści dla rolników i leśników, z naciskiem na długoterminową opłacalność, łatwy dostęp oraz brak nadmiernych obciążeń administracyjnych.

„Każdy przyszły system musi być dostępny dla wszystkich producentów we wszystkich regionach UE – niezależnie od wielkości gospodarstwa, jego struktury czy modelu produkcji. System nie może być skierowany wyłącznie do podmiotów, które są w stanie zarządzać wyjątkowo złożonymi mechanizmami”, zaznaczają przedstawiciele organizacji.

Ryzyko spekulacji i wykupu ziemi

Organizacje rolnicze podkreślają również konieczność wprowadzenia zabezpieczeń przed spekulacyjnym wykupem gruntów oraz zniekształceniami rynku, które mogą pojawić się, jeśli ziemia uprawna będzie przeznaczana wyłącznie na potrzeby generowania kredytów przyrodniczych przez zewnętrznych inwestorów. W ich ocenie, brak takich zabezpieczeń może sprawić, że cały system stanie się przeciwskuteczny.

Tworzony z rolnikami, nie tylko dla rolników

Aby system odniósł sukces, musi być budowany z udziałem producentów, a nie tylko z myślą o nich. Copa i Cogeca z zadowoleniem przyjmują zapowiedź powołania nowej grupy ekspertów i deklarują gotowość do aktywnego zaangażowania w dialog z Komisją Europejską oraz innymi zainteresowanymi stronami.

„Naszym celem jest współtworzenie systemu, który realnie przysłuży się ochronie przyrody, jednocześnie gwarantując ekonomiczną trwałość tym, którzy na co dzień zarządzają europejską ziemią”, podsumowują przedstawiciele Copa i Cogeca.

oprac, e-red, ppr.pl