KE: „Pakt na rzecz rybołówstwa i oceanów”,

Chcemy ustanowić „Pakt na rzecz rybołówstwa i oceanów”, aby współpracować ze wszystkimi na rzecz zapewnienia zrównoważonego i odpornego rybołówstwa, ochrony i odbudowy naszych ekosystemów morskich, zapewnienia rentowności sektora i wzmocnienia naszego bezpieczeństwa żywnościowego w perspektywie długoterminowej. Proponujemy konkretne działania mające na celu przywrócenie ekosystemów morskich i zmniejszenie wpływu działalności połowowej na środowisko morskie, odpowiadając w ten sposób również na zobowiązania podjęte przez UE w historycznym porozumieniu osiągniętym na COP15 w Montrealu w sprawie nowych globalnych ram dotyczących różnorodności biologicznej. Promujemy również transformację energetyczną, aby pomóc sektorowi dostosować statki i sprzęt, poprawić warunki pracy i przejść na odnawialne, niskoemisyjne źródła energii. Wiemy, że jest to trudne zadanie. Z tego powodu," - oznajmił wczoraj Virginijus Sinkevičius, komisarz ds. środowiska, oceanów i rybołówstwa. 

Rybołówstwo, akwakultura i ekosystemy morskie: przejście na czystą energię i ochronę ekosystemów na rzecz większej trwałości i odporności

Komisja Europejska przedstawia wczoraj pakiet środków mających na celu poprawę zrównoważoności i odporności unijnego sektora rybołówstwa i akwakultury. Obejmuje on cztery elementy:  komunikat w sprawie transformacji energetycznej sektora rybołówstwa i akwakultury UE ; plan działania na rzecz ochrony i odbudowy ekosystemów morskich na rzecz zrównoważonego i odpornego rybołówstwa ; komunikat w sprawie dzisiejszej i przyszłej wspólnej polityki rybołówstwa oraz sprawozdanie w sprawie wspólnej organizacji rynku produktów rybołówstwa i akwakultury .

Głównym celem działań jest promowanie wykorzystania czystszych źródeł energii i zmniejszenie zależności od paliw kopalnych, a także zmniejszenie wpływu sektora na ekosystemy morskie. Proponowane działania będą realizowane stopniowo, aby pomóc sektorowi w dostosowaniu się. „Pakt na rzecz rybołówstwa i oceanów” będzie również wspierał pełne wdrożenie wspólnej polityki rybołówstwa (WPRyb) w koordynacji z państwami członkowskimi i zainteresowanymi stronami z sektora rybołówstwa, w tym rybakami, organizacjami producentów, regionalnymi radami doradczymi, społeczeństwem obywatelskim i naukowcami. Propozycje mają również na celu uczynienie sektora atrakcyjnym miejscem pracy dla młodszych pokoleń.

Sektor rybołówstwa i akwakultury o zerowej emisji netto do 2050 r

Obecna zależność sektora od paliw kopalnych jest nie tylko niezrównoważona pod względem środowiskowym, ale także sprawia, że jest on podatny na wzrost cen energii. Kiedy ceny paliwa wzrosły w 2021 i 2022 r., wiele statków pozostało w portach, a sektor wymagał wsparcia finansowego, ponieważ duża część unijnej floty rybackiej nie była w stanie pokryć kosztów operacyjnych. Akwakultura była podobnie narażona na wyższe ceny zarówno paliwa, jak i paszy. Sektor skorzystał ze wsparcia finansowego UE.

Komisja proponuje dziś zmniejszenie zależności od paliw kopalnych i dążenie do neutralności klimatycznej sektora rybołówstwa i akwakultury , zgodnie z jednym z celów Europejskiego Zielonego Ładu, jakim jest osiągnięcie neutralności klimatycznej w UE do 2050 r. Proponuje środki wspierające sektora w przyspieszeniu jego transformacji energetycznej poprzez poprawę efektywności paliwowej i przejście na odnawialne, niskoemisyjne źródła energii .

Jednym z kluczowych działań jest Partnerstwo na rzecz transformacji energetycznej dla rybołówstwa i akwakultury UE . Zgromadzi wszystkie zainteresowane strony, w tym rybołówstwo, akwakulturę, przemysł stoczniowy, porty, energetykę, organizacje pozarządowe, władze krajowe i regionalne, aby wspólnie stawić czoła wyzwaniom związanym z transformacją sektora energetycznego.

Komisja będzie również pracować nad zlikwidowaniem luk w transferze technologii z badań i innowacji do zastosowań; promowanie rozwoju umiejętności wśród siły roboczej; oraz do poprawy otoczenia biznesowego, w tym możliwości finansowania i świadomości.

Ochrona ekosystemów morskich na rzecz zrównoważonego rybołówstwa

Zmiana klimatu, utrata różnorodności biologicznej i zanieczyszczenie oceanów zagrażają trwałości zasobów rybołówstwa i akwakultury. Komisja przedstawia morski plan działania mający na celu zwiększenie wkładu WPRyb w realizację celów UE w zakresie ochrony środowiska oraz zmniejszenie negatywnego wpływu działalności połowowej na ekosystemy morskie , w szczególności poprzez naruszenie dna morskiego, przyłowy wrażliwych gatunków i wpływ na morskie sieci troficzne. Zdrowe środowisko morskie ze zdrowymi stadami ryb i bogatą różnorodnością biologiczną to jedyny sposób na zapewnienie pomyślnej przyszłości wspólnotom rybackim UE w perspektywie średnio- i długoterminowej.

Plan działania przyczynia się do realizacji unijnej strategii ochrony różnorodności biologicznej do 2030 r. oraz jej zobowiązania do prawnej i skutecznej ochrony 30% naszych mórz , z czego jedna trzecia jest objęta ścisłą ochroną. Aby osiągnąć ten cel, Komisja wzywa państwa członkowskie do podjęcia środków ochrony rybołówstwa w celu skutecznej ochrony morskich obszarów chronionych (MPA) i zarządzania nimi w jasnych ramach czasowych. Wysiłki te powinny obejmować ochronę obszarów tarła i wylęgania się ryb, zmniejszenie śmiertelności ryb oraz przywrócenie obszarów kluczowych dla wrażliwych gatunków i siedlisk.

Plan ma również na celu ograniczenie wpływu rybołówstwa na dno morskie . Pilna ochrona i odbudowa siedlisk dna morskiego na MPA ma kluczowe znaczenie, biorąc pod uwagę ich znaczenie jako punktów zapalnych różnorodności biologicznej mórz w UE oraz znaczenie błękitnego węgla w siedliskach morskich dla przeciwdziałania zmianie klimatu. W związku z tym Komisja wzywa państwa członkowskie, by najpóźniej do 2030 r. zaproponowały wspólne zalecenia i przyjęły środki krajowe w celu stopniowego wycofania ruchomych połowów dennych na wszystkich MPA i niedopuszczenia ich do nowo utworzonych MPA. Pierwsze działania powinny zostać podjęte już do marca 2024 r. dla obszarów Natura 2000 objętych dyrektywą siedliskową, które chronią dno morskie i gatunki morskie.

W planie działania proponuje się również działania mające na celu zwiększenie selektywności narzędzi połowowych i praktyk połowowych oraz ograniczenie przypadkowych połowów zagrożonych gatunków, ustalając harmonogram mający pomóc państwom członkowskim w nadaniu priorytetu tym gatunkom, które wymagają największej ochrony.

Ponieważ oceany i morza pokrywają 71% powierzchni Ziemi i ponad 65% terytorium UE, dzisiejszy plan działania będzie również częścią wkładu UE we wdrażanie niedawno uzgodnionej umowy Kunming-Montréal w sprawie różnorodności biologicznej .

„Pakt na rzecz rybołówstwa i oceanów”, aby pomóc we wdrażaniu wspólnej polityki rybołówstwa

Wspólna polityka rybołówstwa nadal stanowi odpowiednie ramy prawne, aby sprostać wyzwaniom, przed którymi stoi rybołówstwo UE i morza, od których jest ono zależne, zapewniając sektorowi rybołówstwa niezbędną stabilność i umożliwiając UE dawanie przykładu w promowaniu zrównoważonego rybołówstwa na całym świecie. Trzy główne zasady, na których opiera się ta polityka, są nadal aktualne: zrównoważenie środowiskowe, społeczne i gospodarcze; efektywna współpraca regionalna; i podejmowania decyzji w oparciu o naukę. Pełne wdrożenie WPRyb wymaga jednak jeszcze kilku wyzwań, a do ograniczenia wpływu rybołówstwa i akwakultury na środowisko i klimat potrzebna jest szybsza i bardziej rozbudowana transformacja strukturalna. Jest to konieczne, aby przywrócić zdrowe środowisko morskie i zapewnić bezpieczeństwo żywnościowe, a także pomóc temu sektorowi zwiększyć odporność, zwiększyć efektywność energetyczną i szybko przyczynić się do neutralności klimatycznej. Pomoże to zaoszczędzić na kosztach paliwa i rozwijać się dzięki zielonej energii.

Aby ustanowić wspólną wizję przyszłości sektora rybołówstwa i akwakultury, potwierdzić wspólne zobowiązanie do pełnego wdrożenia WPRyb, rozpocząć dyskusje między zarządzającymi rybołówstwem i zainteresowanymi stronami na temat zabezpieczenia polityki na przyszłe wyzwania zarówno pod względem odporności społecznej, jak i środowiskowej, Komisja proponuje „pakt na rzecz rybołówstwa i oceanów ”, skupiający wszystkie zainteresowane strony. „Pakt na rzecz rybołówstwa i oceanów” otwiera nowy etap dialogu i współpracy między Komisją a wszystkimi zainteresowanymi stronami z sektora rybołówstwa. Zbuduje wspólne zrozumienie celów, które mają zostać osiągnięte, i pomoże w dostosowaniu polityki tam, gdzie to konieczne.

- Znaczna część naszej gospodarki zależy od natury. Rybołówstwo jest prawdopodobnie sektorem, w którym ten związek jest najbardziej bezpośredni. Europejskie ekosystemy morskie oraz będące ich częścią ryby, skorupiaki, algi i rośliny mają kluczowe znaczenie dla ekonomicznej rentowności rybołówstwa. Dzięki tym wnioskom dążymy do zbudowania trwałych relacji z naszymi morzami. Komisja Europejska będzie współpracować z lokalnymi społecznościami rybackimi, sektorem akwakultury i rybołówstwa i pomagać im w przyjmowaniu zrównoważonych praktyk, od ograniczania zużycia energii po stosowanie bardziej selektywnych narzędzi połowowych. W ramach wysiłków na rzecz odbudowy i ochrony przyrody prosimy również państwa członkowskie o stopniowe wycofywanie włoków dennych na obszarach wrażliwych. Zapewniając zrównoważony rozwój rybołówstwa, inwestujemy w odporność i przyszłość sektora oraz jego pracowników. Pracować razem,-powiedział wczoraj Frans Timmermans, wiceprzewodniczący wykonawczy ds. Europejskiego Zielonego Ładu 

***

geneza

W 2020 r. w rybołówstwie komercyjnym UE zatrudnionych było 124 630 osób, a w akwakulturze 57 000. Wspólna polityka rybołówstwa (WPRyb) ma na celu zapewnienie długoterminowej równowagi środowiskowej, gospodarczej i społecznej rybołówstwa i akwakultury; dostępność zapasów żywności; oraz godziwy poziom życia społeczności rybackich i akwakulturowych.

Dziesięć lat po reformie wspólnej polityki rybołówstwa Komisja składa sprawozdanie z funkcjonowania tej polityki oraz wspólnej organizacji rynku. Jednocześnie korzysta z okazji, aby określić swoją wizję zrównoważonego rybołówstwa przyszłości. 

więcej informacji

Zestawienie informacji – Zrównoważone i odporne rybołówstwo, akwakultura i ekosystemy morskie 

źródło: KE