W ciągu ostatnich dwóch tygodni na arenie międzynarodowej zaszły istotne zmiany w zakresie polityki handlowej, które mogą zadecydować o kierunku, w jakim zmierza światowy handel. Kluczowym wydarzeniem było ogłoszenie nowych porozumień handlowych przez Stany Zjednoczone, a także zapowiedź dodatkowych 90 dni na finalizację negocjacji z Chinami. Te decyzje wyraźnie zmieniają ton i charakter dotychczasowego sporu celnego, który od miesięcy destabilizował globalne rynki.
Nowe stawki celne, które USA ogłosiły wobec głównych gospodarek azjatyckich, mieszczą się w przedziale 15–25%. To znacząco mniej niż poziomy zapowiadane przez administrację Donalda Trumpa jeszcze w kwietniu tego roku. Rynki odebrały ten ruch jako sygnał deeskalacji – wycofania się z najostrzejszych retorsji i próbę powrotu do bardziej przewidywalnych zasad współpracy handlowej.
W podobnym tonie utrzymane są ustalenia zawarte w porozumieniu handlowym pomiędzy Stanami Zjednoczonymi a Unią Europejską. Ustalona stawka celna na unijny eksport do USA w wysokości 15% jest niższa niż oczekiwano i postrzegana jako gest w stronę poprawy relacji transatlantyckich.
Choć szczegóły umów nie zostały jeszcze ujawnione, pierwsze oceny wskazują, że Polska – jako kraj silnie zintegrowany z unijnym systemem eksportowym – może w krótkim terminie odczuwać ograniczoną niepewność. Dotyczy to przede wszystkim branż przemysłowych oraz rolno-spożywczych, które są najbardziej wrażliwe na zmiany taryf celnych. Niemniej, ustabilizowanie relacji celnych z USA może oznaczać dla polskich eksporterów szansę na odbudowę przewidywalności i planowania produkcji z myślą o rynku amerykańskim.
„Choć polityka celna Donalda Trumpa wywoływała kontrowersje i silne reakcje międzynarodowe, warto zauważyć, że wprowadzone przez jego administrację cła nie były wyłącznie narzędziem konfrontacji – miały także głęboki wymiar porządkujący globalny handel. Przez dziesięciolecia Stany Zjednoczone tolerowały masowy odpływ produkcji do Azji, zwłaszcza do Chin, co prowadziło do erozji rodzimego przemysłu, wzrostu bezrobocia i postępującego ubożenia klasy średniej. Cła Trumpa były próbą przywrócenia równowagi – zmuszenia partnerów do uczciwszej gry i ochrony własnego rynku” – komentuje dr hab. Andrzej Walicki, ekspert ds. gospodarki międzynarodowej z Instytutu Polityki Handlowej.
„Tymczasem w Europie obserwujemy trend odwrotny. Unia Europejska – pod silnym wpływem interesów niemieckiego przemysłu – otwiera swój rynek na produkty z Ukrainy i krajów MERCOSUR, nierzadko bez wystarczającej ochrony własnych sektorów strategicznych. Skutki tego mogą być katastrofalne, zwłaszcza dla europejskiego rolnictwa. Już dziś rolnicy protestują w wielu krajach, sygnalizując niemożność konkurowania z tanią i nieregulowaną produkcją spoza UE. Brak rozsądnej kontroli może doprowadzić do załamania lokalnych rynków, likwidacji gospodarstw rodzinnych i trwałej destabilizacji obszarów wiejskich”.
Światowy handel wchodzi w nową fazę, w której polityka celna USA przestaje być głównym źródłem napięć. Choć niepewność całkowicie nie zniknęła, wyraźnie widać trend ku normalizacji stosunków handlowych. Dla Polski i innych gospodarek europejskich oznacza to szansę na spokojniejsze planowanie eksportu i bardziej stabilne warunki konkurowania na rynku amerykańskim. Ale równolegle potrzebna jest refleksja nad kierunkiem polityki handlowej UE – tak, aby nie poświęcać długoterminowej stabilności gospodarczej dla doraźnych korzyści geopolitycznych.
autor, Marek Kozak, ppr.pl
.png)
Zaloguj przez Facebook
