Polskie rolnictwo zawdzięcza pszczołom 4,1 mld złotych

Raport Greenpeace „Nie tylko miód”

 Aż 4,1 miliarda złotych z całkowitej wartości produkcji rolnej w Polsce to zasługa pszczół. Tyle wyniosła wartość ich pracy, czyli zapylania upraw, w 2015 roku - wynika z opublikowanego dziś przez Greenpeace raportu „Nie tylko miód. Wartość ekonomiczna zapylania upraw rolniczych w Polsce w 2015 roku”. Jest to pierwsze tego typu opracowanie w Polsce. Przygotowanie raportu było możliwe dzięki wsparciu osób, które wzięły udział w trzeciej edycji akcji Adoptuj Pszczołę.

Coraz więcej mówi się o kluczowej roli pszczół w ekosystemach i w rolnictwie, jednak po raz pierwszy poznaliśmy wartość ekonomiczną ich pracy w Polsce - zarówno w ujęciu ogólnokrajowym, jak i w podziale na województwa. Łącznie zapylanie upraw w 2015 roku było warte 4,1 miliarda złotych w skali kraju. O tyle byłaby niższa wartość produkcji rolnej w 2015 r., gdyby niemożliwe było zapylanie przez owady. Na poziomie wojewódzkim największą korzyścią z pracy pszczół, w wysokości 1,13 mld złotych, cieszyło się województwo mazowieckie. Uprawami uzależnionymi od zapylania przez owady są uprawy owocowe i warzywne – przede wszystkim jabłka, wiśnie, czereśnie, maliny, ogórki – ale także uprawy roślin przemysłowych, przede wszystkim rzepaku. O znaczeniu zapylania dla polskiego rolnictwa świadczyć może fakt, że jeśli chodzi o jabłka, wiśnie, czereśnie i maliny, Polska jest ich największym producentem w Unii Europejskiej i jednym z czołowych producentów na świecie. Dlatego raport został dziś oficjalnie przekazany ministrowi rolnictwa Krzysztofowi Jurgielowi.

 - Raport „Nie tylko miód” pokazuje, jak ważne są pszczoły dla rolnictwa. Bez ich ciężkiej pracy nie byłaby możliwa uprawa wielu owoców i warzyw, które są kluczowe dla polskiej gospodarki. Dlatego musimy zrobić wszystko, by skutecznie chronić owady zapylające. Fakt, że Polska jest jednym z krajów UE o największej dynamice wzrostu sprzedaży pestycydów oraz kierunek, w jakim rozwija się obecnie polskie rolnictwo, dążące do zwiększania areału monokulturowych upraw, to podcinanie gałęzi, na której siedzimy - powiedziała Katarzyna Jagiełło z Greenpeace Polska.

 Paradoksalnie to właśnie współczesny model rolnictwa, które tak wiele zawdzięcza owadom zapylającym, jest jednym z głównych powodów pogarszania się ich kondycji i spadku populacji. W Polsce od wielu lat wzrasta zużycie pestycydów i nawozów sztucznych. W latach 2005-2014 dynamika wzrostu sprzedaży pestycydów w Polsce wyniosła 44% i była jedną z najwyższych w Europie.

Masowe używanie toksycznych dla pszczół pestycydów i coraz większy udział wielkoobszarowych upraw monokulturowych (skutkujący zanikiem naturalnych siedlisk i zróżnicowanej bazy pokarmowej) mogą skończyć się katastrofą dla owadów zapylających. Dlatego Greenpeace postuluje, by działać już teraz – zanim będzie za późno. Jedną z najprostszych do wprowadzenia zmian jest wdrożenie pełnego, nieograniczonego w czasie zakazu stosowania pestycydów zawierających szkodliwe dla pszczół neonikotynoidy oraz fipronil, a także wprowadzenie narodowych planów ochrony owadów zapylających, a w konsekwencji wspieranie i promocja praktyk rolnictwa przyjaznego środowisku, rolnikom i konsumentom.

* * *

Analiza na zlecenie Greenpeace Polska została wykonana przez ekspertów Pracowni Przyrodniczej w oparciu o dane Głównego Urzędu Statystycznego i przy wykorzystaniu kalkulatora, który opracowała Organizacja Narodów Zjednoczonych do spraw Wyżywienia i Rolnictwa (FAO) we współpracy z francuskim instytutem badawczym INRA.

O Adoptuj Pszczołę:

Dzięki pierwszej edycji "Adoptuj Pszczołę" udało się zebrać fundusze na budowę 100 hoteli dla pszczół samotnic i dzikich owadów zapylających, które stanęły w 16 miastach Polski. W drugiej edycji, w zeszłym roku, Greenpeace zebrał prawie 150 000 zł na odbudowę pszczelej populacji w Przyczynie Dolnej (woj. lubuskie) i działania związane z ochroną owadów zapylających, między innymi nasadzenia drzew i krzewów miododajnych, szkolenia dla rolników. Podczas drugiej edycji akcji w Warszawie powstał też ogród miejski dla pszczół i ludzi. Była to największa akcja crowdfundingowa w Polsce pod względem liczby wspierających – wirtualne pszczoły zaadoptowało ponad 8 tysięcy osób, a założony cel udało się osiągnąć na ponad dwa tygodnie przed jej końcem i to w 120%! W trzeciej edycji akcji zebrano ponad 200 tys. złotych na badania naukowe nad pszczołami w Polsce.

O Greenpeace:            

Greenpeace to międzynarodowa organizacja pozarządowa, działająca na rzecz ochrony środowiska naturalnego. Organizacja koncentruje swoje działania na najbardziej istotnych, zarówno globalnych jak i lokalnych, zagrożeniach dla bioróżnorodności i środowiska. Aby zachować swoją niezależność, organizacja nie przyjmuje dotacji od rządów, partii politycznych i korporacji. Działania finansowane są dzięki wsparciu indywidualnych darczyńców. W Polsce Greenpeace działa od 2004 roku. Siedziba biura znajduje się w Warszawie.