Polagra Farm 2004 – Rząd w ogonie

- Nauka nadąża za czasami, produkcja stara się nadążyć – mówił Mariusz Olejnik w czasie III Forum Producentów Rzepaku, które odbyło się wczoraj na Polagrze – Tylko rząd nie może nadążyć. Do 30 września miał obowiązek wysłać do Brukseli plany realizacji dyrektyw dotyczących biopaliw. Nie przesłał.

Zdaniem uczestników forum produkcja i wykorzystanie rzepaku w Polsce, a po części także w Europie to seria niewykorzystanych szans. Nasz kontynent wciąż importuje ogromne ilości śruty sojowej, stosowanej jako dodatek do pasz. To mogłoby się zmienić. Nowe odmiany rzepaku gwarantują pasze dobrej jakości, w których gram białka kosztuje taniej niż w śrucie sojowej. Aby tak się stało produkcja rzepaku musiałaby się znacznie rozwinąć. Jak stwierdził Emile Chone z francuskiego związku producentów rzepaku na rynku europejskim jest sporo jeszcze sporo miejsca. Tyle, że potrzeba silnego lobbingu, a także badań, które rozwiałyby ewentualne wątpliwości dotyczące zastosowań śruty rzepakowej w karmieniu zwierząt.
W Polsce rzecz może być jednak trudniejsza niż w innych krajach UE.
Walka lobbystów
- Polski przemysł paszowy jest zdominowany przez amerykańskie koncerny – argumentował Edward Warych – prezes Krajowego Związku Producentów Rzepaku – One siłą faktu nie są zainteresowane zmniejszaniem udziału śruty sojowej w paszach. Do tego mamy silne lobby importerów soi, które na tym imporcie zarabia.
Czy producenci rzepaku będą w stanie stworzyć dla niego realną przeciwwagę? Trudno rozstrzygać, pewne jest jednak, że walki lobbystów mogą być ciężkie i trwać długo. – Na skutek importu śruty sojowej pogłębia się nasz deficyt w handlu zagranicznym. Nie musi tak być, ale ci, którzy na tym zarabiają łatwo go nie odpuszczą. – twierdzi Olejnik.
Rynek śruty to kilkaset milionów złotych rocznie, jest więc o co się bić. Sytuację dodatkowo komplikują poczynione, głównie przez amerykańskie koncerny inwestycje w hodowlę. Rolnicy nie są przekonani, że zwierzęta karmione dotąd paszami z udziałem soi, będą reagowały identycznie na białko zawarte w rzepaku. Dziś naukowcy nie znają jeszcze pełnej odpowiedzi. Jak podkreślali dzieje się tak głównie dlatego, że olej na cele paliwowe może być produkowany na różne sposoby. – Zależnie od tego czy będzie to ekstrakcja czy tłoczenie na zimno lub gorąco otrzymujemy zupełnie różne produkty – podkreślała profesor Iwona Bartkowiak – Broda z poznańskiej Akademii Rolniczej.
Zapatrzeni w lidera
W wojnie o biopaliwa lobby rolnicze w zasadzie przegrało. – Cóż z tego, że ustawa weszła, skoro w kształcie jaki stawia w uprzywilejowanej pozycji przemysł naftowy? Kogo innego stać na ogromne inwestycje, gdy co roku istnieje zagrożenie, że minister finansów zdecyduje o obłożeniu biopaliw akcyzą?
Zupełnie inaczej wygląda sytuacja w Niemczech. Przedstawił ją dr Norbert Heim z UFOP (Organizacji na Rzecz Promocji Roślin Oleistych). Tam w ciągu ostatnich czterech lat powstał potężny przemysł zajmujący się wyłącznie produkcją biodiesla. Obecnie Niemcy są w stanie wyprodukować 1,1 mln ton. Zeszłoroczna sprzedaż wyniosła 840 mln ton i wciąż rośnie. Biodiesel jest dostępny w ¾ stacji benzynowych, coraz częściej jest stosowany także jako domieszka do paliw tradycyjnych (do 5 proc.) Szacuje się, że w ciągu najbliższych lat będzie stanowił około 7 proc. tamtejszego rynku paliwowego. To jednak wymaga nie tylko silnego lobbingu, ale i decyzji politycznych. O te w Polsce najtrudniej. Kształt ustawy o biopaliwach producentów rzepaku nie satysfakcjonuje, a polski rząd choć był do tego zobowiązany nie przesłał do Brukseli raportu dotyczącego planowanych działań dla realizacji dyrektyw biopaliwom poświęconych. Trudno się oprzeć wrażeniu, że przede wszystkim z powodu braku spójnej koncepcji w tej kwestii.
- Dobrze mieć pod bokiem lidera, na którego można patrzeć – stwierdził na zakończenie III Forum Producentów Rzepaku Edward Warych – Mam nadzieję, że gdy spotkamy się za rok będziemy mogli mówić o sukcesach.