CTR_2024
TSW_XV_2025

Użytkowanie reprodukcyjne i rzeźne bażantów

31 marca 2003

Użytkowanie reprodukcyjne bażantów

Poligamia to najczęściej spotykany sposób reprodukcji bażantów. W chowie wolierowym nie spotyka się monogamii, jak u niektórych ptaków ekstensywnie użytkowanych np. u gęsi.

Stadka rodzicielskie liczące po 8·10 kur i 1 koguta, zestawia się do wolier rodzinowych w końcu lutego. Wybierając ptaki do stadek należy je ocenić pod względem prawidłowości upierzenia i budowy grzbietu, mostka, nóg i palców. Szczególną uwagę zwracać należy na kościec tych części ciała. 

Początek nieśności bażantów przypada  na marzec lub początek kwietnia i trwa 80-100 dni (11-14 tyg. ).

Kury bażancie znoszą jaja na ziemi, nie w gniazdach. Od 1 nioski można uzyskać nawet powyżej 50 jaj. Szczyt nieśności występuje po 4 tygodniach, najczęściej w pierwszej połowie maja. Masa jaj bażancich waha się od 35 g do 40 g (Gibes, 1985).

W niektórych stadach bażanty znoszą lżejsze jaja od 33,9 g do 35,9 g (Mroczkowska, 1971). Kury cięższych odmian bażantów znoszą większe jaja. Rodzaj paszy także ma wpływ na masę jaj.

Wyniki produkcyjne niosek bażancich za 60 dni nieśności

Wskaźniki Ph-3 Ph-5 z livexem
I II III
Liczba jaj od jednej nioski 34,10 35,62 35,74 34,01 31,62
Masa jaj (g) 32,55 32,18 31,65 31,23 30,95
Jaja wybrakowane 1,1 1,0 1,2 1,1 1,3
Padnięcia niosek 8,87 7,39 3,70 1,48 5,52

Wszystkie zebrane jaja przeznacza się do wylęgu. Jaja wylęgowe muszą być czyste. Jeśli są zapiaszczone należy je oczyścić. Układając je na tacach lęgowych eliminuje się niekształtne, ze zgrubieniami na skorupie lub z powierzchnią szorstką. Szczególnie dokładnie trzeba obejrzeć jaja o słabej pigmentacji, gdyż mogą być one tłuczkami jajowodowymi. Tłuczki jajowodowe mają przeświecające przez skorupę jasne smugi, widoczne gołym okiem. Tłuczki i jaja ze słabą pigmentacją oraz cieńszą skorupą powstają najczęściej gdy ptaki są płoszone nocą i nad ranem. Wśród zebranych jaj może być dużo tłuczek mechanicznych. Powstają one w czasie płoszenia niosek lub występujących przymrozków nad ranem. W pierwszym miesiącu nieśności obniżenie temperatury powietrza poniżej zera jest częste.

 

Tłuczki należy szybko usunąć z woliery, aby nioski ich nie zjadały. Jeśli zdążą zjeść mogą potem rozbijać jaja prawidłowe. Zebrane jaja przechowywać należy w magazynie na tacach lęgowych zachowując w nim temperaturę 10·12°C i wilgotności 60%. Jaja przeznacza się do wylęgu po 5-6 dniowym przechowywaniu zwanym okresem "dojrzewania jaj wylęgowych". Dużo gorsze lęgi są z jaj przechowywanych krócej niż 4 dni. 

 

Wylęgi prowadzi się w aparatach wylęgowych przeznaczonych dla kur. W aparacie typu  Pas-Reform MIDI uzyskano dobre wyniki wylęgów (wyląg z jaj zapłodnionych 74%) zachowując parametry inkubacji zaprezentowane w tabeli. 

Niektóre wartości technologiczne inkubacji jaj bażancich
Wyszczególnienie
komora lęgowa
k. klujnikowa
Temperatura 37,6 C 37,5 C
Ochładzanie jaj od 5 doby przez 10 min raz na dobę wyjmowanie tac z aparatu -
Wilgotność 58% 65%
Obracanie jaj automatycznie o 45 stopni co 40min przez 24h -
Prześwietlanie jaj w 10 i 22 dobie -
Przekładanie do klujnika koniec 22 doby
Koniec lęgu 24 doba i 6 godzin
Temp. wilgotności w pomieszczeniu z aparatami 16 stopni C /65%

Parametry inkubacji jaj bażancich różnią się od parametrów dla jaj kurzych pod wieloma względami, a ostatnie badania (Gauly i Dzapo, 1992) wykazały różnice dotyczące pobierania tlenu. Bażanty zmniejszają pobór tlenu między 19 a 21 dobą lęgu i w tym czasie dodatkowa dostawa tego składnika powietrza pogarsza wylęgowość.

Dobrze przeprowadzone lęgi to:

  • wyląg wszystkich piskląt w czasie 12 godzin po nakłuciu,
  • ich masa ciała wynosząca 70·72% masy jaja,
  • brak wad budowy,
  • niska śmiertelność zarodków po 17 dobie lęgu.

Zbyt wczesne nakluwanie się bażantów i wydłużanie czasu wychodzenia ze skorup to oznaka przegrzewania jaj i niskiej wilgotności. Późne naklucie, mokre pisklęta, zbyt przekrwione błony płodowe pod skorupą, oznaczają za dużą wilgotność i niską temperaturę w czasie inkubacji  Zakład Wylęgowy  Mrągowo przez wiele lat prowadził lęgi jaj bażancich uzyskując bardzo dobre wyniki wylęgowości.

        Wyniki wylęgowości jaj bażancich (%) Mroczkowska 1971

Kolejny lęg 25.IV-17.VI Jaja nie zapłodnione Zarodki zamarłe do 10 doby Zarodki zamarłe po 10 dobie i pisklęta niewyklute Wyląg z jaj
zapłodnionych nałożonych
1 kwietnia 9,1-13,5 14,5-15,4 0,0-0,0 84,0-82,2 76,4-71,2
2 maja 10-11,7 5,0-6,7 15,0-8,3 77,7-83,0 70,0-73,4
3 maja 3,2-3,3 0,0-0,0 38,1-55,0 60,6-43,1 58,7-41,7
4 maja 4,8-9,3 4,8-2,3 14,5-13,9 79,6-82,5 75,8-74,5
5 maja 1,9-6,0 1,9-4,0 3,8-8,0 94,2-87,2 92,5-82,0
6 czerwca 5,0-11,4 2,5-5,7 0,0-5,7 97,3-87,0 92,5-77,2
7 czerwca 13,5-23,1 6,3-23,1 18,8-7,7 71,3-60,0 62,5-46,2
Średnio 6,8-11,2 5,0-8,2 12,9-14,1 80,6-75,0 75,5-66,6

Średni procent wylęgu z jaj nałożonych był wysoki, a obniżał się w okresach długotrwałych opadów deszczu. Wyniki lęgów mogą zależeć od rodzaju pasz skarmianych w okresie nieśności. Jednak wysiłki zmierzające do poprawienia jakości jaj i wyników wylęgu poprzez żywienie niosek nie zawsze dają duże efekty.

Wskaźnik lęgów jaj bażancich w zależności od rodzaju stosowanych pasz:

Wskaźniki (%) Ph-3 Ph-3 z livexem
I II III
Zapłodnienie
92,50
89,87
90,67
92,92
91,60
Zarodki zamarłe do 10 doby między 11-22 w klujniku
1,42
1,67
1,20
1,55
1,61
0,79
0,65
0,62
0,79
0,92
2,36
2,42
2,15
1,89
2,00
Pisklęta kalekie
2,30
2,31
2,41
2,45
2,16
Wyląg z jaj nałożonych
48,80
40,85
50,14
53,15
53,43

Użytkowanie rzeźne bażantów

Odchów bażantów rzeźnych może być zakończony między 11 a 24 tygodniem życia.

Termin zakończenia odchowu jest podyktowany masą ciała, która powinna wynosić1 kg i pełnym opierzeniem. Spełnienie tych dwóch warunków zależy od sposobu żywienia i utrzymania, odmiany i płci tych ptaków. Masy ciała bażantów chińskich i mongolskich w różnym wieku różnią się od siebie.

Masy ciała bażantów odchowanych do 20 tygodnia życia podaje poniższa tabela.

Masy ciała bażantów odchowanych do 20 tygodnia życia (g) ( Wodart 1977 )
Odmiana    bażantów   Płeć                     Wiek bażantów w (tyg.)
           11
            13
            15
           20
 Chiński  samiec
 784 - 909
 965 - 1064
 1105 - 1178
 1209 - 1288
 samica
 623 - 709
 724 - 795
 794 - 839
 840 - 871
 Mongolski  samiec
 901 - 1001
 1106 - 1168
 1242 - 1255
 1374 - 1400
 samica
 735 - 823
 850 - 914
 933 - 968
 1007 - 1048

Wskaźniki

Szybciej rosnące bażanty mongolskie można odchowywać do 13 tygodni, a lżejsze chińskie, do15 tygodni. U wszystkich odmian bażantów kurki odchowuje się dłużej o 2-3 tygodnie niż koguciki. W tabeli przedstawiono wartości masy ciała uzyskane na bażantach łownych odchowanych w kraju.

                                                     Masy ciała bażantów
Wiek (tyg.)        Winnicka (1970)  Jamroz i in. (1988) Torgowski i in. (1990) Jamroz i in. (1992)
       maj      lipiec
samiec samica samiec samica samiec samica samiec samica samiec samica
 1dzień  20,0  21,3  20,0  19,8      -      -     -     -     -     -
 1  41,8  40,9  41,0  38,8      -      -     -      -     -      -
 4  211,0  218,6  168,0  116,6  207,0  182,0  247,4  223,8  236,0  2303
 8  493,6  404,5  512,8  359,1  572,0  487,0  609,1  519,6 508,0  509,3
 12  871,0  736,1  839,1  654,5     -      -  927,6  735,2      -     -
 16  1061  840,3  1132  950,6      -      -     -      -      -      -
 20  1323  966,0  1285  956,3      -      -      -      -      -     -
 24  1440  1078  1303  1055      -      -      -      -      -     -


Ciężar kurek i kogutków różnicuje się między 4 a 8 tygodniem życia i od tego czasu jest większy u kogutków. Lepsze wyniki masy ciała uzyskują bażanty z wcześniejszych lęgów. W czasie 24 tygodni odchowu bażanty rosną z różną szybkością, co można określić wzrostem względnym oraz tempem wzrostu. Wartości tych wskaźników zależą między innymi od płci i terminu lęgu.

Wiek bażantów (rydz)
Wzrost względny
Tempo wzrostu
Kurki

maj            lipiec

Kogutki

maj       lipiec

Kurki

maj        lipiec

Kogutki

maj           lipiec

 1 dzień
1,00
1,00
   
 1
 1,92  1,95  2,04  2,05
 4
 10,29  8,06  10,29  8,40 164,50  200,01  164,58  157,44
 8
 19,03  18,02  24,08  25,64  87,83  76,37  80,21  101,29
 12
 34,64  32,83  42,42  41,96  58,12  58,27  55,21  48,27
 16
 39,53  46,86  51,78 6661787

POWIĄZANE

Jak poinormowała Krajowa Izba Producentów Drobiu i Pasz, Amerykanie po dość krót...

Krajowa Izba Producentów Drobiu i Pasz w swoim najnowszym komunikacie prognozuje...

Według informacji statystycznych Międzynarodowego Centrum Handlu (ITC) w 2023 ro...


Komentarze

Bądź na bieżąco

Zapisz się do newslettera

Każdego dnia najnowsze artykuły, ostatnie ogłoszenia, najświeższe komentarze, ostatnie posty z forum

Najpopularniejsze tematy

gospodarkapracaprzetargi
Nowy PPR (stopka)Pracuj.pl
Jestesmy w spolecznosciach:
Zgłoś uwagę