Gruda

Gruda jest wypryskiem, który umiejscawia się zazwyczaj w skórze palców kończyn tylnych, rzadziej przednich. Choroba występuje głównie u bydła żywionego przez dłuższy czas wywarem ziemniaczanym lub skiełkowanymi ziemniakami.

Zmiany występują w skórze palców zazwyczaj w zgięciu pęcinowym. Niekiedy sięgają do stawów stępowych lub nadgarstkowych, a w ciężkich przypadkach mogą obejmować skórę całych kończyn, a nawet wymienia i brzucha.
W początkowym okresie choroby skóra jest obrzękła i zaczerwieniona, o nastroszonych włosach. Pojawiają się pęcherzyki, które szybko pękają i sączą się, pozostawiając po sobie czerwone plamki. Potem wysięk wysycha i na skórze tworzą się strupy oraz popękane bruzdy.
Zwierzęta przebierają kończynami. W trakcie ruchu ich krok jest drobny i zdradzający ból. Wydajność mleka jest zmniejszona. Na skutek wtórnego zakażenia często powstają powikłania w postaci ropni i ropowicy lub rozległej martwicy skóry. Chorobie często towarzyszą biegunki oraz objawy ogólne.
Jeżeli pierwotna przyczyna nie zostanie usunięta, powstają ciężkie powikłania w postaci zapalenia pochewek ścięgnowych, ropnego zapalenia stawów lub ropnicy.

Wyprysk lub mniej nasilone zapalenie skóry palców występuje również przy nadmiernym żywieniu bydła makuchami, wysłodkami lub paszami wysoko-białkowymi.

Zmiana żywienia, polegająca na usunięciu paszy będącej przyczyną powstawania choroby, powoduje wyleczenie w ciągu 4-8 tygodni. Zwierzętom należy zapewnić higieniczne warunki legowiska (czysta i miękka ściółka).
Leczenie miejscowe polega na wymyciu zmienionej skóry ciepłą wodą z dodatkiem mydła lub łagodnie działającego środka antyseptycznego. Po usunięciu rozmiękłych strupów i osuszeniu, skórę powleka się maścią tranową lub cynkową.
Powikłane przypadki wymagają specjalnego leczenia, w którym na pierwszym miejscu stosowane są środki przeciwbakteryjne podawane miejscowo i ogólnie.