Na bakier z Konstytucją?

Na jednym w kwietniowych posiedzeń sejmowej komisji rolnictwa przedstawiciele resortu przekonywali posłów do zmiany ustawy o Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa. W art. 43 rząd chce, by stosunki pracy dyrektorów i ich zastępców w Centrali oraz zastępców dyrektorów oddziałów regionalnych i zastępców kierowników biur powiatowych nawiązywane dotychczas na zasadzie umowy o pracę stały się stosunkami pracy na podstawie powołania.

W sposób nieco niejednoznaczny autorzy zmian w art. 8 ust. 2 i 4 oraz w art. 9 ust. 3 piszą że wymienieni wyżej pracownicy Agenci są "powoływani i odwoływani". Dopiero w treści art. 43 projektu wyraźnie mówią o powołaniu jako podstawie stosunku pracy , co pozwala mieć pewność, że wskazane osoby mają być odtąd zatrudniane w ARiMR na podstawie powołania przez prezesa.

Wątpliwości, czy przekształcenie stosunków pracy ze stosunków umownych na powołanie i odwołanie jest zgodne z przepisami kodeksu pracy i Konstytucją RP wobec dotychczas zatrudnionych pracowników Agencji miał poseł Zbigniew Babalski, w związku z czym zwrócił się o opinię prawna do Biura Analiz Sejmowych. I co się okazało - projektowana zmiana narusza konstytucyjną zasadę ochrony praw nabytych. W ocenie autora opinii (która dla Sejmu nie jest wiążąca) pogorszenie sytuacji prawnej wymienionych pracowników polega między innymi na tym, że w przypadku wypowiadania umów o pracę to pracodawca jest zmuszony do wskazania przyczyny wypowiedzenia oraz do wykazania zasadności tej przyczyny w razie gdy pracownik w tej sprawie odwoła się do sądu pracy. W przypadku pracowników zatrudnionych na podstawie powołania tego rodzaju sądowa kontrola zasadności rozwiązania stosunku pracy jest wyłączona. Stąd też - w przekonaniu autora opinii - Marka Szydło- eksperta do spraw legislacji - z punktu widzenia poszanowania konstytucyjnej zasady ochrony praw nabytych bezpieczniej byłoby, gdyby Sejm przesądził, że: "Stosunki pracy dyrektorów komórek organizacyjnych Centrali Agencji i ich zastępców oraz zastępców dyrektorów oddziałów regionalnych i zastępców kierowników biur powiatowych, nawiązane na mocy dotychczasowych przepisów, pozostają w mocy na dotychczasowej podstawie. Po wejściu w życie ustawy każdy nowy stosunek pracy nawiązywany z osobami wskazanymi powyżej powstaje na podstawie powołania". W tej sposób dotychczas zatrudnione wymieniony wyżej osoby miałyby gwarancję, że ich prawa i oczekiwania nabyte na podstawie przepisów kodeksu pracy będą nadal szanowane.

Gra idzie więc o to, czy mniej wygodnych (z politycznych i merytorycznych powodów) Agencja będzie łatwiej i szybciej, czy wolniej i trudniej zwalniała z zajmowanych dotychczas wysokopłatnych stanowisk.