Spóźniony mały krok w dobrym kierunku

Wprowadzone w tym roku dopłaty do roślin energetycznych i ustawa o zmianie w podatku akcyzowym dla biokomponentów i biopaliw to przepisy spóźnione, ale idące w dobrym kierunku.

Od wydania ostatniego numeru Naszego Rzepaku wokół biopaliw stoczono istną wojnę. Wojnę o lepsze warunki akcyzowe związane z  wytwarzaniem biokomponentów, która z czasem przerodziła się w spór międzyresortowy. Krajowe Zrzeszenie Producentów Rzepaku czynnie uczestniczyło w pracach związanych ze zmianą niekorzystnych przepisów. Na każdym etapie prac przekazywaliśmy prawodawcom nasze sugestie i uwagi dotyczące zasad funkcjonowania przyszłego rynku biopaliw w Polsce. Ważne jest również, iż w pracach tych uczestniczyli przedstawiciele przetwórców rzepaku na cele energetyczne. Efektem wspólnych kilkumiesięcznych prac jest ustawa o zmianie ustawy o podatku akcyzowym i zmianie innych ustaw, która w dniu 31 maja została podpisana przez Prezydenta RP.
Ustawa, naszym zdaniem, wprowadza kilka korzystnych zmian, z których za najistotniejsze można uznać zniesienie opłaty paliwowej na czyste biokomponenty (o prawie 0,10 zł/litr) oraz 10-krotne zwiększenie kar finansowych za niespełnienie Narodowego Celu Wskaźnikowego (z 2 do 25 groszy/litr biokomponentów). Niewykorzystana będzie według nas dodatkowa pomoc dla producentów rzepaku w postaci dopłaty w wysokości 176 zł/ha. Włączenie, na ostatnim etapie procedowania ustawy, krajowej dopłaty energetycznej dla producentów rzepaku do pomocy de minimis w znacznym stopniu ograniczyło możliwość jej wykorzystania. Szacujemy, że maksymalnie kilkuset rolników otrzyma w tym roku dodatkową dopłatę.

Na polskim rynku jedynie trzy krajowe podmioty przystąpiły do podpisywania umów na cele energetyczne tj. Komagra Sp. z o.o., Bioenergia Sieradz i WZT ADM Szamotuły. Wyprodukowany przez nie olej zostanie przeznaczony na cele energetyczne poza granicami naszego kraju.
Poza tym krótki okres zawierania umów kontraktacyjnych na cele energetyczne, rozstrzyganie w tym czasie spraw akcyzowych oraz niejasności przepisów prawnych dotyczących dopłat energetycznych doprowadziły do tego, iż maksymalnie 4000 rolników podpisało w tym roku umowy upoważniające ich do otrzymania dopłaty energetycznej w wysokości 45 euro/ha.
Niewielkiej zmianie uległa natomiast wysokość stawki podatku akcyzowego na biokomponenty i ich mieszanki z paliwami, która w obecnej chwili wynosi 10 zł/1000 litrów. Nasz kraj nie skorzystał jednak z możliwości wystąpienia do UE z prośbą o zastosowanie zwolnień wyższych niż dopuszczalne. 13 krajów unijnych takie prośby już wystosowało i otrzymało zgodę na dodatkową pomoc państwa w postaci wyższych ulg akcyzowych. Ustawa nie wprowadza jednak istotnych zmian w zakresie zapewnienia opłacalności produkcji.
Walka o biopaliwa jednak jeszcze się nie zakończyła. Jak się okazuje stoczyliśmy dopiero jedną bitwę. Dla otwarcia rynku biopaliw w Polsce konieczne jest bowiem wsparcie wszystkich ogniw w łańcuchu produkcyjnym. Dlatego Krajowe Zrzeszenie Producentów Rzepaku przygotowuje kolejne propozycje pozwalające na uruchomienie i dynamiczny rozwój tego rynku. Ważne na tym etapie jest posłużenie się doświadczeniami innych krajów, które są daleko z przodu w rozwoju rynku biopaliw.

Narodowy Cel Wskaźnikowy na 2008 rok będzie ustalony na poziomie 3,45% udziału we wszystkich paliwach wprowadzanych do obrotu. Oznacza to, iż ze zbiorów br. znaczna część rzepaku powinna zostać zakupiona z przeznaczeniem na produkcję estrów w 2008 roku. Cele wskaźnikowe ustalone na kolejne 6 lat (2008-2013) zostaną opublikowane do 15 czerwca br. Będą one wskazywać na tempo rozwoju polskiego ryku biodiesla i tym samym decydować o zapotrzebowaniu na surowce energetyczne.

Należałoby tu również podkreślić, iż Komisja Europejska przygotowuje się do zmiany dyrektywy o promocji stosowania w transporcie biopaliw, a także w standardach jakości dla paliw płynnych, aby można było używać 10% biokomponentów w paliwach. Komisja również przygotowuje stanowisko w sprawie zrównoważonego podejścia do międzynarodowego handlu biopaliwami, tak aby kraje eksportujące i producenci krajowi mogli pewnie inwestować. Na wprowadzenie tych zmian trzeba będzie jednak poczekać do końca br. Miejmy nadzieję, iż przyczyni się to również do poprawy sytuacji prawnej w Polsce.