OPOLAGRA_2025
AgroShow_05_2025_Zielone

Ceny jaj jadą w górę i końca nie widać

26 marca 2025
Ceny jaj jadą w górę i końca nie widać

Eksperci nie mają wątpliwości. Ceny jaj przed świętami będą tylko rosły. Średnio będzie drożej o 10-15% rdr.

Zarówno w styczniu, jak i w lutym ceny jaj wzrosły rdr. dwucyfrowo. Wstępne wyniki z marca też na to wskazują i świadczą o tym, że produkt coraz bardziej drożeje. W tym miesiącu jajko w sklepie kosztowało średnio już nieco ponad złotówkę. Nie brakuje opinii, że w kwietniu trzeba będzie za nie zapłacić o 10-15% więcej niż rok wcześniej. Eksperci wymieniają kilka przyczyn tej sytuacji, w tym epidemię ptasiej grypy, zmniejszenie liczby kur niosek, a także wysokie koszty produkcji. I uważają, że przyszłość rynku jaj w Polsce będzie w dużej mierze zależała od sytuacji epizootycznej zarówno w kraju, jak i za granicą. Natomiast najnowsze dane o promocjach sugerują dużą niepewność sieci handlowych w zakresie cen jaj na okres wielkanocny.

Coraz drożej na półkach

Jak wynika z cyklicznie publikowanego raportu pt. „Indeks Cen w Sklepach Detalicznych”, w lutym ceny jajek wzrosły rdr. o 13,2%, a w styczniu – o 11,3%. Z kolei z szybkiego szacunku analityków wynika, że w marcu br. jaja w sklepach zdrożały już o 13,6% rdr. Widać więc, że dynamika wzrostu cen lekko poszła w górę. Do tego można dodać, że w marcu średnia cena detaliczna jajka w sklepach (w uśrednionym ujęciu cen regularnych i promocyjnych) nieznacznie przekroczyła złotówkę (w lutym br. było to 0,99 zł, a w styczniu – 0,96 zł).

– Wzrost cen jaj ma związek z występowaniem ognisk grypy ptaków oraz ze zwiększonym zapotrzebowaniem na ten produkt w okresie przedświątecznym. Dotyczy on rynku całej Unii Europejskiej i powinien mieć charakter przejściowy. Z tego też względu nie powinien mieć istotnego wpływu w dłuższym okresie na ceny innych produktów spożywczych – twierdzi Dariusz Goszczyński, prezes zarządu Krajowej Rady Drobiarstwa – Izby Gospodarczej.

Jednak nie wszyscy eksperci mówią tak optymistycznie. Na obecną sytuację wpłynęły dwa główne czynniki i przyczyniło się do niej kilka dodatkowych kwestii, o czym przekonuje Piotr Biela z Grupy BLIX. Po pierwsze, epidemia ptasiej grypy doprowadziła do likwidacji dużej części hodowli w Polsce. Po drugie, nastąpiło ogólne zmniejszenie liczby kur niosek na rynku (-12,4%). Według Krajowej Izby Producentów Drobiu i Pasz, było to efektem błędnych prognoz rynkowych. Producenci i analitycy spodziewali się zwiększonego importu jaj do Polski oraz nowych ograniczeń w zakresie systemów klatkowych.

– Przede wszystkim wskazać należy wysokie koszty produkcji wynikające z podwyżek cen pasz, niedoboru pracowników i wzrostu kosztów zatrudnienia oraz rosnących opłat za energię. A infrastruktura wykorzystywana w procesie produkcji wymaga przecież znacznych nakładów energetycznych. Kolejny czynnik to inflacja. Ogólny wzrost cen w gospodarce przekłada się również na takie podstawowe produkty jak jaja. Do tego dochodzi sezonowość. W okresie zimowym zwykle spada podaż jaj na skutek ograniczeń biologicznych – komentuje dr Robert Orpych z Uniwersytetu WSB Merito.

Eksport nie uratuje świąt

W Polsce brakuje jaj z innego chowu niż klatkowy. Te z chowu ściółkowego, wolnego wybiegu lub bio są importowane. Jak zaznacza Piotr Biela, sieci handlowe ściągają je głównie z Holandii i Rumunii, co podnosi cenę tych produktów dla klientów. Ekspert podkreśla, że produkcja jaj w Polsce przewyższa nasze zapotrzebowanie o 30%, a na eksport idzie aż 40% produkcji.

– Polska ma znaczącą nadwyżkę produkcyjną w stosunku do konsumpcji wewnętrznej. Oznacza to, że eksportowane jaja teoretycznie mogą zasilić rynek wewnętrzny. Jednak może to nie wystarczyć do zahamowania trendu wzrostowego. Paniki nie będzie, ale ceny nie spadną i jest prawdopodobne, że mogą rosnąć. O ile? To niemożliwe do oszacowania w tak zmiennych warunkach – informuje Katarzyna Gawrońska, Dyrektor Krajowej Izby Producentów Drobiu i Pasz.

Z kolei ekspert z Grupy BLIX nie spodziewa się, że w następnym miesiącu wzrosną ceny jaj w porównaniu z początkiem marca. Ekspert prognozuje, że w kwietniu wzrost rdr. wyniesie między 10 a 15% i to będzie kontynuacja obecnego trendu.

– Przed świętami można oczekiwać dalszego wzrostu cen jaj, a nie ich wyhamowania. Na pewno będziemy mieć do czynienia z presją kosztową. Jednocześnie popyt charakteryzuje się sezonowością. Wielkanoc to okres, w którym zapotrzebowanie na jaja istotnie wzrasta z uwagi na nasze tradycje kulinarne i zwyczaje świąteczne, co nie pozostaje bez wpływu na ceny – stwierdza dr Robert Orpych.

Wypatrywanie zagrożeń

Z kolei analiza danych Grupy BLIX o promocjach wykazała, że obecnie panuje duża niepewność sieci handlowych w zakresie cen jaj na okres wielkanocny, który w handlu rozpocznie się w ostatnim tygodniu marca. Już teraz na pierwszych stronach promowane są jaja, ale bez ceny. Pojawia się wyłącznie informacja o poziomie rabatu, np. 30% czy 40%. Jak zaznacza Piotr Biela, sieci podejmują decyzję o ofertach promocyjnych najczęściej z wyprzedzeniem 2-3 miesięcy. Jaja to produkt świeży, zatem będą go kupować później, kiedy wejdzie promocja.

– Z uwagi na małą elastyczność podaży, nie sposób w krótkim czasie zwiększyć produkcję jaj. Można tu mówić także o efekcie świątecznym, kiedy to sprzedawcy niejednokrotnie wykorzystują ten okres do maksymalizacji marż w przypadku produktów niezbędnych w koszyku zakupowym. Zakładając obecne uwarunkowania społeczno-ekonomiczne, znaczący spadek cen w najbliższym czasie wydaje się mało prawdopodobny. Wiele wskazuje na to, że po świętach nastąpi korekta cen, ale z pewnością nie powrócą one do poziomów sprzed wzrostów – dodaje ekspert z WSB Merito.

Analitycy zwracają też uwagę na sytuację w Stanach Zjednoczonych. Tamtejsze władze szukają dostawców jaj za granicą. Jak wynika z informacji pojawiających się w przestrzeni publicznej, zapytanie w tej sprawie dotarło również do Polski. Nie brakuje opinii, że zwiększony eksport do USA spowodowałby dodatkową presję na wzrost cen na polskim rynku. – Przy małej elastyczności podaży w krótkim okresie, eksport ograniczyłby dostępność jaj na rynku krajowym. Dla zwykłego Kowalskiego, podobnie jak dla przetwórców żywności, mogłoby to oznaczać dalszy wzrost cen – przekonuje dr Orpych.

Ponadto Piotr Biela przypomina, że jaja to produkt świeży, wrażliwy w transporcie, o niskiej wartości i ograniczonym terminie przydatności. W związku z tym ekspert nie spodziewa się, by eksport do USA mógł zagrozić cenom w Polsce. Transport morski jest za długi, a lotniczy – za drogi. Do tego obecna administracja USA zapowiada nowe wysokie cła na europejskie produkty. Prościej byłoby naszym producentom zwiększyć eksport w ramach Unii Europejskiej.

– Przyszłość rynku jaj w Polsce będzie w dużej mierze zależała od sytuacji epizootycznej zarówno w kraju, jak i za granicą, w szczególności w krajach o dużej produkcji jaj. Jednak trzeba zauważyć, że ewentualne braki dotyczą głównie jaj pochodzących z chowu „na wolnym wybiegu”. Może być to efekt decyzji wielu sieci handlowych, które pod wpływem ideologicznych haseł organizacji pseudoekologicznych, zdecydowały się wycofać ze sprzedaży jaja z chowu klatkowego, gdzie poziom bioasekuracji jest wyższy, a hodowla nie jest tak narażona na występowanie grypy ptaków – podsumowuje prezes Goszczyński.

oprac, e-red, ppr.pl


POWIĄZANE

(Waszyngton, D.C., 29 kwietnia 2025 r.) - W pierwszych 100 dniach administracji ...

Kandydat na Prezydenta RP dr Artur Bartoszewicz od samego początku kampanii wybo...

Komisja Europejska podnosząc cła działa przeciwko nieuczciwie dotowanemu importo...


Komentarze

Bądź na bieżąco

Zapisz się do newslettera

Każdego dnia najnowsze artykuły, ostatnie ogłoszenia, najświeższe komentarze, ostatnie posty z forum

Najpopularniejsze tematy

gospodarkapracaprzetargi
Nowy PPR (stopka)Pracuj.pl
Jestesmy w spolecznosciach:
Zgłoś uwagę