Krzysztof Jurgiel o ostatnim posiedzeniu AGRI, Komisji PE

Komunikat prasowy nr 78

z dnia 28 lutego 2023 r.

z posiedzenia Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi Parlamentu Europejskiego

Tematy główne:

1. 1.      Warsztaty na temat konopi w reformie WPR, zorganizowane przez Departament Tematyczny B.
2. 2.      Znakowanie ekologicznej karmy dla zwierząt domowych - Wniosek dotyczący Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie znakowania ekologicznej karmy dla zwierząt domowych.
3. 3.      Wytyczne dotyczące budżetu na 2024r. - sekcja III - projekt opinii komisji AGRI dla Komisji Budżetowej.
4. 4.      Wymiana poglądów z Pierrem Vauthierem, szefem FAO na Ukrainie.
5. 5.      Opakowania i odpady opakowaniowe - zmiana rozporządzenia (UE) 2019/1020 i dyrektywy (UE) 2019/904 oraz uchylenie dyrektywy 94/62/WE.

Podczas posiedzenia Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi Parlamentu Europejskiego w dniu 28 lutego  2023 r. omówiono następujące tematy:

1. Warsztaty na temat konopi w reformie WPR, zorganizowane przez Departament Tematyczny B.

     Departament zorganizował warsztaty na temat „Konopie w reformie WPR” na posiedzeniu Komisji AGRI. Warsztaty dotyczyły wsparcia UE dla upraw konopi w ramach Wspólnej Polityki Rolnej, ram regulacyjnych związanych z konopiami indyjskimi i konopiami przemysłowymi, możliwości marketingowych konopi sektora i mnogości potencjalnych zastosowań tej uprawy.

Warsztaty obejmowały:

Część I: Konopie jako roślina wielozadaniowa – ogólna prezentacja jej właściwości, rynek konopi i jej potencjał.

Część II: Konopie w reformie WPR i wsparcie dla rolników.

Część III: Produkty z konopi indyjskich o niskiej zawartości THC: przegląd i wyzwania regulacyjne.

Część IV: Uprawa i przetwarzanie konopi – potencjał i wyzwania (oraz studia przypadków z Irlandii i Estonii).

Konopie mają liczne korzyści dla środowiska:

- składowanie dwutlenku węgla,

- konopie pomagają przerwać cykl chorób, gdy są stosowane w płodozmianie,

- różnorodność biologiczna - konopie wytwarzają duże ilości pyłku,

- niskie zużycie pestycydów,

- zapobieganie erozji gleby.

     Rolnicy, którzy uprawiają konopie, mogą otrzymać wsparcie w postaci płatności bezpośrednich, dobrowolnego wsparcia związanego z produkcją, ekoprogramów oraz środków rozwoju obszarów wiejskich dostępnych w ramach WPR.

     Sektor podkreśla, że rolnicy powinni mieć możliwość zbioru i waloryzacji wszystkich części konopi, w tym kwitnących wierzchołków. Sektor prosi UE o oficjalne uznanie, że wszystkie części rośliny do celów rolniczych i przemysłowych są wyłączone z zakresu kontroli obecności narkotyków oraz dostosowanie ram regulacyjnych do wyniku orzeczenia EUCJ w sprawie sądowej Kanavape z listopada 2020 r., w którym uznano, że CBD pochodzenia naturalnego nie może być uważane za substancję odurzającą. Sektor ten podkreśla ponadto znaczenie ułatwiania inwestycji w łańcuch wartości, udoskonalonych danych i dostępu do baz danych do celów badawczych.

     Poseł Jurgiel zabrał głos w powyższym tamacie:

     Powierzchnia uprawy konopi w Polsce od kilku lat systematycznie wzrasta. Wynika to przede wszystkim z rosnącego zapotrzebowania na produkty, których źródłem jest roślina, tzn. włókno, paździerze, nasiona i olej.

     W roku ubiegłym zmieniono w Polsce ustawę o przeciwdziałaniu narkomanii - regulacja miała na celu ułatwienie podmiotom prowadzenie działalności w zakresie uprawy oraz skupu maku i konopi włóknistych, a więc rozwój tych upraw w kraju, przy zachowaniu nadrzędnego celu jakim jest przeciwdziałanie narkomanii.

     Natomiast w latach 2023-2027, w planie strategicznym Wspólnej Polityki Rolnej, przewidziano instrumenty wparcia do uprawy konopi włóknistych, które obejmują płatności bezpośrednie, płatności związane z produkcją uzupełniającą płatność w ramach przejściowego wsparcia krajowego, uzupełniające płatności dotyczące ekologicznych upraw w ramach ekoschematów oraz wsparcie inwestycji w gospodarstwach rolnych.

2. Znakowanie ekologicznej karmy dla zwierząt domowych

     1 stycznia 2022 r. rozpoczęło się stosowanie rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/848 z dnia 30 maja 2018 r. w sprawie produkcji ekologicznej i znakowania produktów ekologicznych i uchylającego rozporządzenie Rady (WE) nr 834/20071. Spowodowało to zmianę w odniesieniu do karmy dla zwierząt domowych. Przed dniem 1 stycznia 2022 r. karma dla zwierząt domowych, w szczególności dla kotów i psów, mogła być etykietowana jako ekologiczna nawet jeżeli nie wszystkie składniki pochodzenia rolnego były ekologiczne, ponieważ państwa członkowskie mogły ustanowić przepisy krajowe lub, w przypadku ich braku, zaakceptować lub uznać normy prywatne. Od dnia 1 stycznia 2022 r. karma dla zwierząt domowych nie może być już znakowana jako ekologiczna, ponieważ rozporządzenie (UE) 2018/848 – choć jego przepisy obejmują znakowanie paszy dla zwierząt gospodarskich, takiej jak siano i kiszonka – nie ustanawia jednak szczegółowych przepisów dotyczących znakowania karmy dla zwierząt domowych.

     Celem wniosku jest ustanowienie szczegółowych zasad znakowania karmy dla zwierząt domowych. Dzięki tym przepisom karma dla zwierząt domowych, w szczególności dla kotów i psów, będzie mogła być opatrzona logo produkcji ekologicznej Unii Europejskiej. Ponadto logo produkcji ekologicznej Unii Europejskiej będzie obowiązkowe w przypadku opakowanej karmy dla zwierząt domowych oznakowanej jako ekologiczna.

     Poseł Jurgiel wyraził poniższą opinię:

     Popieram wniosek Komisji Europejskiej w sprawie znakowania ekologicznej karmy dla zwierząt domowych. Wynika to z braku zapisu w rozporządzeniu podstawowym. Wniosek wesprze niewielki, lecz rozwijający się sektor ekologicznej karmy dla zwierząt domowych, umożliwiając producentom stosowanie logo produkcji ekologicznej Unii Europejskiej przy promowaniu swoich produktów. Wniosek przyczyni się też do rozwoju rolnictwa ekologicznego, dzięki możliwości tworzenia wartości dodanej ekologicznych produktów ubocznych, które mogą być wykorzystane do produkcji karmy dla zwierząt domowych. 

3. Wytyczne dotyczące budżetu na 2024r. - sekcja III

     Komisja Budżetowa zwróciła się o opinię do komisji AGRI, w sprawie wytycznych dotyczących budżetu na rok 2023 - sekcja III. Komisja AGRI, w końcowym tekście projektu rezolucji zgłasza takie postulaty jak np.:

• Podkreślenie ważnej roli, jaką rolnictwo i rozwój obszarów wiejskich odgrywają w realizacji celów Unii dotyczących bezpieczeństwa żywnościowego, zrównoważonego wzrostu gospodarczego, włączenia społecznego, dobrostanu zwierząt i przeciwdziałania zmianie klimatu.
• Apel o dodatkowe wsparcie dla państw członkowskich o najniższych płatnościach bezpośrednich, tak by łatwiej im było stawić czoła presji inflacyjnej i rosnącym cenom nakładów.
• Apel do państw członkowskich o zwiększenie środków wsparcia dla młodych rolników w celu zaspokojenia potrzeby wymiany pokoleń.
• Podkreślenie znaczenia finansowania badań naukowych i innowacji w sektorze rolno-spożywczym.
• Podkreślenie ważnej roli spółdzielni rolniczych i apel do państw członkowskich o zapewnienie większego wsparcia sektorowi spółdzielczemu.
• Przyjęcie z zadowoleniem przyspieszenia transformacji cyfrowej w rolnictwie i na obszarach wiejskich.

4. Wymiana poglądów z Pierrem Vauthierem, szefem FAO (Organizacja Narodów Zjednoczonych ds. Wyżywienia i Rolnictwa) na Ukrainie

Odpowiedź Organizacji Narodów Zjednoczonych ds. Wyżywienia i Rolnictwa na wojnę w Ukrainie obejmuje:

• Monitorowanie w szerokim ujęciu stanu światowego bezpieczeństwa żywnościowego w kontekście skutków wojny na Ukrainie,
• Bieżący monitoring danych i wskaźników dotyczących sytuacji na Ukrainie
  oraz ich publikację i spotkania informacyjne dla państw członkowskich FAO,
• Działania pomocowe/projekty wspierające rolnictwo ukraińskie,
• Przygotowanie dokumentów strategicznych dotyczących rolnictwa ukraińskiego i jego wsparcia ze strony FAO. 

W 2023 r. programy FAO dla Ukrainy skupiają się na 3 obszarach:

• Przywrócenie bezpieczeństwa żywnościowego i samowystarczalności
  w społecznościach frontowych,
• Przywrócenie krytycznych łańcuchów produkcji rolnej i wartości produkcji,
• Koordynacja i wsparcie techniczne krytycznych usług systemu żywnościowego. 

Ponadto FAO wykorzystuje swoje zdolności techniczne i zwiększa skalę interwencji nadzwyczajnych, aby wesprzeć rząd Ukrainy w ochronie źródeł utrzymania na obszarach wiejskich i zwiększaniu odporności systemów rolno-spożywczych. Przykładowe działania:

• Dystrybucja rękawów zbożowych i maszyn pomocniczych do drobnych rolników,
• Dystrybucja generatorów przekazanych przez Niemcy,
• Dystrybucja nasion pszenicy ozimej,
  • Pomoc pieniężna dla ponad 2 tys. gospodarstw domowych na pokrycie podstawowych potrzeb przez okres trzech miesięcy,
  • Dystrybucja pasz dla 27 000 gospodarstw domowych,
  • Dystrybucja bonów na zakup środków do produkcji rolnej,
  • Dystrybucja nasion warzyw do gospodarstw wiejskich,
  • Dystrybucja nasion zbóż do drobnych rolników.

1. 6.   Opakowania i odpady opakowaniowe, zmieniające rozporządzenie (UE) 2019/2010 oraz Dyrektywa (UE) 2019/904 i uchylająca dyrektywę 94/62/WE

     Głównym celem projektu jest ograniczenie do 2040 r. odpadów opakowaniowych
o 15% na mieszkańca w każdym państwie członkowskim w stosunku do 2018 r. Doprowadziłoby to do całkowitego zmniejszenia ilości odpadów w UE o prawie
37% w porównaniu do scenariusza bez zmiany przepisów. Ograniczenie
ma odbywać się zarówno poprzez ponowne użycie, jak i recykling. 

     Poseł Jurgiel zgłosił pytania do Komisji Europejskiej:

     Przedstawiciele branży rolno-spożywczej w Polsce zgłaszają uwagi do projektu rozporządzenia - są poważnie zaniepokojeni wstępnym projektem, a zwłaszcza propozycją obowiązkowych krajowych celów dla wielokrotnego użytku niektórych rodzajów opakowań do napojów na poziomie 20% do 2030r., 75% do 2040r., które mają zostać nałożone na poszczególnych producentów, dystrybutorów końcowych. Mam wrażenie, że wartości procentowe dla tych celów zostały utworzone sztucznie, bez odpowiedniej metodologii, aby pasowały do celu nadrzędnego „Fit For 55” do roku 2050r. Uważam, że nie jest to właściwe stanowienie prawa.

     Niepokoi mnie szczególnie to, że cele wielokrotnego użytku opakowań, mają być wiążące na poziomie konkretnych producentów, a proponowane przepisy nie przewidują odpowiednich okresów przejściowych. Zwracam uwagę, że proces wdrażania przez dane przedsiębiorstwo nowych opakowań wielokrotnego użytku, stanowi systemową zmianę w logistyce operacyjnej i wymaga znacznych inwestycji na każdym szczeblu produkcji i dostawy. Przykładowo w przypadku producentów napojów, inwestycje w nowe linie rozlewnicze, skrzynki, butelki, flotę transportową, kanały dystrybucji.

     Przyjęcie nieproporcjonalnych i dyskryminująco wysokich celów dla opakowań wielokrotnego użytku znacznie zwiększałoby koszty operacyjne, stanowiąc egzystencjalne zagrożenie dla wielu firm, zwłaszcza w obszarze małych i średnich przedsiębiorstw. W związku z powyższym, kieruję do Komisji następujące pytania:

1. 1.      Kiedy KE zamierza uzupełnić ocenę skutków o analizę kosztów finansowych dla sektora rolno-spożywczego w ujęciu indywidualnych państw członkowskich, zwłaszcza z uwzględnieniem drobnych producentów rolnych oraz sektora małych i średnich przedsiębiorstw?
2. 2.      Czy przy wytyczaniu celów KE wzięła pod uwagę czynnik kulturowy, zwyczajów i tradycji konsumenckich?
3. 3.      Dlaczego ocena skutków finansowych nie objęła w sposób kompleksowy kosztów społecznych dla konsumentów, z uwzględnieniem potencjalnego negatywnego wpływu na grupy o niskich dochodach?
4. 4.      Czy po analizie głosów krytyki ze strony europejskiej branży spożywczej, KE zamierza, w porozumieniu z państwami członkowskimi, urealnić cele wiążące na pozyskiwania opakowań wielokrotnego użytku i poprzeć przynajmniej postulat wydłużenie okresów przejściowych?