Co dalej w negocjacjach z UE?

Rada Ministrów zaakceptowała informację o trybie podejmowania decyzji w finalnej fazie negocjacji o członkostwo Rzeczypospolitej Polskiej w Unii Europejskiej.

Negocjacje akcesyjne znalazły się w fazie kulminacyjnej. Przebieg uzgodnień w okresie poprzedzającym decyzje Rady Europejskiej w Kopenhadze będzie odbiegał od dotychczasowego. W najbliższych tygodniach przewidziane są cotygodniowe, kilkugodzinne sesje konsultacyjne z Komisją Europejską i Prezydencją UE oraz przynajmniej dwie sesje ministerialne poprzedzone sesjami na szczeblu zastępców szefów delegacji. Dotychczasowy system przygotowania i modyfikacji polskich stanowisk negocjacyjnych nie jest wystarczająco dostosowany do tak intensywnego trybu pracy i wymaga usprawnienia. Niezbędne jest stworzenie takiego mechanizmu decyzyjnego, który pozwalałby na wystarczająco szybkie ustosunkowywanie się do propozycji strony wspólnotowej.

Mechanizm podejmowania decyzji będzie w większości oparty na dotychczasowych zasadach, określonych w zarządzeniu Prezesa Rady Ministrów w sprawie zespołu negocjacyjnego w sprawie negocjacji o członkostwo Rzeczypospolitej Polskiej w Unii Europejskiej. Zgodnie z tym zarządzeniem, po rozpatrzeniu przez zespół negocjacyjny propozycji projektów zmian stanowisk negocjacyjnych, instrukcji negocjacyjnych oraz innych dokumentów, są one rozpatrywane lub zatwierdzane przez Komitet Integracji Europejskiej, Prezesa Rady Ministrów lub Radę Ministrów. Z uwagi na przewidywaną intensywność prac i konieczność natychmiastowej reakcji strony polskiej na pojawiające się propozycje strony wspólnotowej, wzrośnie znaczenie decyzji podejmowanych przez Prezesa Rady Ministrów, zatwierdzających zmiany polskich stanowisk negocjacyjnych.

Biorąc pod uwagę zakres i znaczenie rozpatrywanych obecnie kwestii negocjacyjnych, a jednocześnie konieczność podejmowania szybkich decyzji na szczeblu politycznym, zasadne jest powołanie kierownictwa politycznego negocjacji. W skład tego zespołu, kierowanego przez Prezesa Rady Ministrów, powinni wchodzić wicepremierzy, minister spraw zagranicznych oraz sekretarz Komitetu Integracji Europejskiej. Przedmiotem prac kierownictwa politycznego negocjacji będą sprawy kluczowe dla przebiegu procesu negocjacji. Posiedzenia kierownictwa będą, w miarę potrzeb, zwoływane przez premiera.

Tak jak dotychczas, propozycje decyzji w sprawach związanych z negocjacjami przygotowywane byłyby w ramach zespołu negocjacyjnego. Dla zapewnienia sprawności przebiegu tego procesu oraz umożliwienia szybkiego podejmowania decyzji, zasadne byłoby upoważnienie pełnomocnika rządu ds. negocjacji do przekazywania propozycji niezbędnych decyzji bezpośrednio sekretarzowi KIE, w porozumieniu z członkami zespołu negocjacyjnego, reprezentującymi właściwych ministrów. Sekretarz KIE byłaby łącznikiem pomiędzy szczeblem politycznym a negocjacyjnym. Dokumenty dotyczące spraw negocjacyjnych będą, jak dotychczas, przedstawiane Komitetowi Integracji Europejskiej, Prezesowi Rady Ministrów lub Radzie Ministrów przez sekretarza KIE.

W końcowej fazie rozmów ze stroną wspólnotową konieczne będzie nadanie absolutnego priorytetu realizacji przez ministrów i szefów urzędów centralnych zadań związanych z przebiegiem negocjacji. Będzie to oznaczało konieczność bezpośredniego odwoływania się przez sekretarza KIE do właściwych ministrów i szefów urzędów centralnych w celu realizacji tych zadań.

Działaniom negocjacyjnym w końcowej fazie rokowań powinna towarzyszyć spójna polityka informacyjna. Za jej koordynację powinna odpowiadać jedna osoba – sekretarz Komitetu Integracji Europejskiej, w porozumieniu z pełnomocnikiem rządu ds. negocjacji. Ramowy kształt polityki informacyjnej zostanie przedstawiony premierowi do zatwierdzenia przez sekretarza KIE. Polityka informacyjna rządu w najbliższych tygodniach powinna się opierać na formułowanych przez sekretarza KIE pisemnych komunikatach.