Doświadczenie bezpośrednie

W moich wakacyjnych planach znalazło się zwiedzanie nieczynnej już kopalni węgla kamiennego. Byłam wcześniej w kopalniach metali kolorowych, gdzie zwiedzanie było połączone z pływaniem łodziami w podziemnych sztolniach. Pamiętam, że konkurowaliśmy nawet z bratankami Węgrami płynącymi sąsiednią łodzią, próbując pokonać ich w wykonywaniu pieśni ludowych. Niestety, dołożyli nam! Generalnie było wesoło, a przewodnicy starali się jak mogli, by nasz pobyt pod ziemią był sympatyczny. Tym razem było inaczej. Tym razem do szpiku kości uświadomiłam sobie jakiego rodzaju doświadczeniem jest praca w kopalni. Niskie chodniki, duża wilgotność i wysoka temperatura, potworny hałas i zapylenie, często takie, że nie widać wyciągniętej ręki, metan, grożący w każdej chwili wybuchem. Ile lat można wytrzymać w takich warunkach? Mój stosunek do protestów górników, przeciwko wydłużeniu okresu pracy, był mi do tej pory dosyć obojętny. Z pewnością przyczynił się do tego medialny obraz  górnika ukazywanego jako postać o czarnej twarzy, naburmuszonej minie i wiecznie czegoś żądającego. Mam do siebie pretensję, że zabrakło mi wyobraźni i potrzebne mi było w tej mierze doświadczenie bezpośrednie.

Wyobraźni zabrakło też temu komuś, kto doniósł, że nasz Motylek nie przyłożył obydwu dłoni do ściany basenu. Jestem przekonana, że to osoba z nadwagą, pływająca marnie, surfująca jedynie po Internecie. Ktoś koniecznie chciał przeżyć swoje pięć minut dokładając Motylkowi. A przecież jak trafnie powiedział Ignacy Krasicki (...) karzeł zostanie karłem, choćby stanął na najwyższej wieży... Tak bardzo się wstydziłam za te dwa dni, kiedy to sami Polacy próbowali odebrać Polce zloty medal. Wątpliwości nie mieli sędziowie, ani ekipa australijska. Mieliśmy je my, bo nie mamy doświadczenia bezpośredniego – nie potrafimy zrozumieć jak to jest wstawać o piątej rano i ćwiczyć wiele godzin, przeżywać lęki i stresy, bo reprezentuje się nie tylko siebie, ale i swój kraj.

Bardzo lubię słuchać wrażeń moich znajomych, którzy zdecydowali się na agroturystykę, a ich gospodarze pozwolili im popracować w gospodarstwie. Wydojenie krowy okazywało się być sportem ekstremalnym, bo zaniepokojone nieporadnością dojarza, zwierzę wyraźnie nie chciało współpracować. Grabienie i przetrząsanie siana w upale to mordęga, ładowanie słomy za to pozwala później wiązać buty na stojąco. Na szczęście nikt nie proponował turystom np. plewienia buraków. No i dobrze, bo już bez tego, dla moich znajomych zdewaluowało się powiedzonko o rolniku, co to sobie śpi, a na polu mu rośnie.

Zbierajmy więc, w miarę zdrowego rozsądku, doświadczenia, bo one nas wzbogacają. Oderwani od nich, odcięci od własnych odczuć i doznań, jesteśmy podatni na przyjmowanie narzuconych poglądów i punktów widzenia. Wprawdzie, według T. Bernarda (...) doświadczenie nigdy nam nie przeszkadza zrobić tegoż głupstwa po raz wtóry, ale robiąc je, jesteśmy znacznie smutniejsi. A jeśli już, nie jesteśmy w stanie doświadczać bezpośrednio, wysilajmy i ćwiczmy wyobraźnię.